AC 01 2009 (PDF, 1.76 MB) - Federale Overheidsdienst Justitie

88 HOF VAN CASSATIE 9.1.09 - Nr. 20
kader van de TIR-regeling verschuldigde sommen. De appelrechters stellen de Belgische
Staat derhalve in het gelijk en verklaren het verzet van Febetra tegen de voornoemde
dwangbevelen ongegrond.
Zaak F.O7.OO5O.N
3. Het eerste middel tot cassatie betreft de algemene zorgvuldigheidsverplichting in
hoofde van het douanekantoor van vertrek te Antwerpen bij het in last nemen van het
carnet TIR. Deze diensten zouden erover moeten waken dat het document zorgvuldig en
volledig ingevuld wordt. Indien dit niet het geval zou blijken, zou het
zorgvuldigheidsprincipe als algemeen beginsel van behoorlijk bestuur geschonden zijn en
zou dergelijke ‘onzorgvuldige’ administratie onmogelijk ontdoken invoerrechten kunnen
recupereren.
(…)
4. In het tweede onderdeel wordt opgeworpen dat uit de artikelen 3 en 8.7 van de TIRovereenkomst
5 en uit de zorgvuldigheidsverplichting in hunnen hoofde voortvloeit dat de
bevoegde autoriteiten op een in last genomen carnet TIR alle vermeldingen dienen aan te
brengen die vervat zijn in het model opgenomen als bijlage I van de overeenkomst. In
casu blijkt dit niet het geval, zodat bovendien een fout in de betekenis van de artikelen
1382 en 1383 van het Burgerlijk Wetboek begaan zou zijn. Door louter naar artikel 19 van
de TIR-overeenkomst te refereren zou de beslissing hierover in het bestreden arrest niet
naar recht verantwoord zijn.
Deze opvatting kan niet bijgetreden worden. Artikel 19 van de TIR-overeenkomst,
geciteerd door de appelrechters, verplicht de bevoegde douaneautoriteiten van het land
van vertrek immers om, wanneer hen de goederen en het wegvoertuig, de
vervoerscombinatie of de container met het carnet TIR worden aangeboden, de nodige
maatregelen te nemen om zich (bij uitsluiting) te overtuigen van de juistheid van het
goederenmanifest, de douaneverzegeling aan te brengen of de douaneverzegeling te
controleren die onder de verantwoordelijkheid van deze autoriteiten is aangebracht door
hiertoe naar behoren gemachtigde personen. De bepaling legt geenszins ruimere formele
vereisten op in het perspectief van de TIR-regeling.
Dit blijkt evenzeer en a fortiori uit de explicatieve nota 6 , opgenomen als bijlage 6 van
het TIR-handboek, welke tekst en uitleg geeft bij het kwestieuze artikel 19 7 . In concreto
wordt duidelijk gemaakt dat de verplichting om zich te overtuigen van de juistheid van het
goederenmanifest louter impliceert dat het douanekantoor van vertrek tenminste moet
5 Artikel 3 stipuleert dat de bepalingen van de TIR-overeenkomst slechts van toepassing zijn indien
het vervoer plaatsvindt onder dekking van een document carnet TIR dat dient overeen te stemmen
met het in bijlage I bij deze overeenkomst opgenomen model. Artikel 8.7 legt aan de bevoegde douaneautoriteiten
op om voor zoveel als mogelijk de betaling te eisen van de persoon of de personen die
rechtstreeks de betrokken taxaties verschuldigd zijn alvorens een vordering tot betaling in te dienen
bij de aansprakelijke organisatie.
6 Luidens het TIR-handboek (p. 35) wijzigen de explicatieve nota’s de bepalingen van de TIRovereenkomst
of haar bijlagen niet, maar verduidelijken zij enkel de inhoud, de betekenis en de
reikwijdte ervan. De explicatieve nota’s laten derwijze toe om de bepalingen van de overeenkomst en
haar bijlagen toe te passen, rekening houdend met de technologische evolutie en de vereisten van de
economische orde.
7 Letterlijk: «L'obligation, pour le bureau de douane de départ, de s'assurer de l'exactitude du
manifeste des marchandises implique la nécessité de vérifier au moins que les indications du
manifeste relatives aux marchandises correspondent à celles des documents d'exportation et des
documents de transport ou autres documents commerciaux relatifs à ces marchandises; le bureau de
douane de départ peut aussi examiner les marchandises en tant que de besoin. Le bureau de douane
de départ doit aussi, avant d'apposer les scellements, vérifier l'état du véhicule routier ou du
conteneur et, dans le cas de véhicules ou de conteneurs bâchés, l'état des bâches et des liens de
fermeture des bâches, ces accessoires n'étant pas compris dans le certificat d'agrément.»