AC 01 2009 (PDF, 1.76 MB) - Federale Overheidsdienst Justitie

Nr. 58 - 22.1.09 HOF VAN CASSATIE 235
de vereisten bestond met name hierin dat de inschrijver, op het ogenblik van de registratieaanvraag,
geen achterstallige bedragen verschuldigd mocht zijn aan belastingen, aan
bijdragen te innen door de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid of aan bijdragen te innen
door of voor rekening van de Fondsen voor bestaanszekerheid. Hij moest daarenboven
voldoende financiële, administratieve en technische middelen hebben om het naleven van
fiscale en sociale verplichtingen te waarborgen. De registratiecommissie deed uitspraak
over de regelmatig ingediende aanvragen tot registratie; geen enkele termijn werd haar
daarvoor opgelegd. De registratieprocedure gaf de Belgische administratie bijgevolg de
mogelijkheid om zich ervan te verzekeren dat de aannemer over voldoende financiële,
administratieve en technische middelen beschikte om het naleven van zijn fiscale en
sociale verplichtingen te waarborgen, zodat de inhoudingen en sancties die bepaald
werden in het oude artikel 299bis van het Wetboek van de Inkomstenbelastingen 1992 en
artikel 30bis van de wet van 27 juni 1969, niet verantwoord waren. De Duitse attesten
volstonden niet om deze waarborg te bieden.
Volgens artikel 26 van de Richtlijn moesten de aanbestedende diensten, om zich te
verzekeren van de financiële en economische draagkracht van de aannemer, in de aankondiging
of in de uitnodiging tot inschrijving de referentie of referenties aangeven die zij
tussen de door die bepaling voorgestelde referenties gekozen hadden, evenals de andere
bewijsstukken die zij wensten te verkrijgen en die zij dus zelf dienden te bepalen. Indien
de aannemer om gegronde redenen niet in staat was de door de aanbestedende dienst
gevraagde referenties over te leggen, dan bood die bepaling hem de mogelijkheid om zijn
economische en financiële draagkracht aan te tonen met andere documenten die de aanbestedende
dienst geschikt achtte. De aanbestedende dienst kon hem daarenboven vragen de
overgelegde verklaringen en documenten aan te vullen of te verduidelijken (artikel 27).
Artikel 29.4, ten slotte, bepaalde dat, 'voor de inschrijving van aannemers uit andere
Lid-Staten op een officiële lijst, geen andere bewijzen en verklaringen kunnen worden
verlangd dan van nationale aannemers en in geen geval andere dan die welke in de artikelen
24 tot en met 27 zijn vermeld'.
De richtlijn verzette zich dus niet tegen de registratieplicht. Het hof (van beroep) stelt
voor het overige vast dat de (eiseressen) hun registraties verkregen hebben, zonder dat zij
betoogd hebben dat zij moesten voldoen aan voorwaarden die tegen de richtlijn
indruisten.
De prejudiciële vragen hebben geen belang.
Voor de vermeende schending van de artikelen 49 en 50 van het E.E.G.-Verdrag
beroepen de (eiseressen) zich op het arrest dat het Hof van Justitie op 9 november 2006
heeft uitgesproken in de zaak C-443/04, waarover de partijen een mondeling debat hebben
gevoerd op de pleitzittingen.
Dit arrest betreft de overeenstemming, met het Verdrag, van de artikelen 402 en 403
van het Wetboek van de Inkomstenbelastingen 1992, die het oude artikel 299bis van het
Wetboek van de Inkomstenbelastingen vervangen hebben, en die bepaalden dat de
inschrijver die een beroep doet op een niet geregistreerde onderaannemer, aansprakelijk is
voor de betaling van zijn belastingschuld tot beloop van 35 pct. van de totaalprijs van de
werken en voor de verplichtingen, voor de opdrachtgever, ten aanzien van zijn niet registreerde
aannemer, en voor de aannemer, ten aanzien van zijn onderaannemer, om inhoudingen
ten gunste van de Belgische administratie te verrichten.
De Commissie oordeelde dat de inhoudingsplicht en de hoofdelijke aansprakelijkheid
de vrijheid van dienstverrichting beperkten en maakte de zaak aanhangig bij het Hof van
Justitie.
Het arrest omschrijft het voorwerp van het beroep en wijst allereerst op het volgende :
'De Belgische regering betwist de door de Commissie gekozen benadering en stelt dat