AC 01 2009 (PDF, 1.76 MB) - Federale Overheidsdienst Justitie

Nr. 37 - 16.1.09 HOF VAN CASSATIE 143
niet dit te laten doen via de beheersvennootschap Sofam. Dit zou neerkomen op een
dwanglicentie.
Vele van de foto's opgenomen in het werk "Wij, Boudewijn, Koning der Belgen" en
"Nous, Baudouin, Roi des Belges" zijn wellicht gemaakt door gelegenheidsfotografen,
vertrouwelingen van het vorstenpaar, familieleden, et alii. Mogelijk wensen deze fotografen
geen recht te laten gelden. Het stond hen vrij, niet alleen de materiële foto's aan het
vorstenpaar te schenken, maar ook het vrije gebruik ervan" (syntheseconclusie, p. 9, nr.
20).
"De vordering streeft evenmin het eigen belang van (de verweerster) na. (...). Een algemeen
of collectief belang van "de fotografen", d.i. een belang dat niet eigen is aan (de
verweerster), maakt geen eigen belang uit. (...) Bij gebreke van persoonlijk belang, is de
vordering onontvankelijk" (syntheseconclusie p. 9, nr. 21). De verweerster toont geen
eigen, persoonlijke schade aan (zelfde conclusie, p. 18, nr. 43 t/m 46).
(6) Artikel 73 van de Auteurswet geeft (de verweerster) als beheersvennootschap enkel
de bevoegdheid om in rechte op te treden met het oog op de verdediging van de rechten
die zij krachtens de statuten beheert. Hieruit volgt dat (de verweerster) gerechtigd is in
rechte is de betaling te vorderen van de bij vermelde wet erkende rechte van de rechthebbenden,
die haar hebben verzocht hun rechten te beheren (Cass. 26 april 2001, R.W.
2002-2003, pp. 61-62).
Uit deze wet volgt geenszins dat (de verweerster) vermag, in rechte betaling te vorderen
van rechthebbenden die haar niet hebben verzocht hun rechten te beheren. M.a.w. de wet
geeft aan (de verweerster) niet de macht, in het collectief belang van de beroepscategorie
der fotografen ongevraagd rechten te innen (syntheseconclusie, p. 10, nr. 22, derde en
vierde lid, p. 18, nr. 45).
(7) Artikel 69 van de Auteurswet regelt de inning van vergoedingen op werken die met
zekerheid onder het beheer van een beheersvennootschap zijn geplaatst, maar die niet
verdeelbaar zijn omdat de vennootschap de erven van de auteur niet meer kan terugvinden.
1.2. De eisers hadden aldus voor het hof van beroep uitdrukkelijk en omstandig aangevoerd
dat en waarom de verweerster noch de vereiste hoedanigheid noch het vereiste
belang had om een vordering in te stellen tot het innen van beweerde rechten van niet
bekende auteurs-"fotografen" die geen lid-vennoot waren van de verweerster en aan deze
geen mandaat voor dergelijk beheer of innen van de rechten hadden gegeven.
Meer bepaald hadden zij aangetoond dat en waarom noch artikel 73 van de Auteurswet
(zie boven (1), (6) noch artikel 69 van de Auteurswet (zie boven (7)) noch de bepalingen
uit de statuten van de verweerster, in het bijzonder artikel 2 van de statuten (zie boven (1)
en (3), het besluit wettigden dat de verweerster in rechte kon optreden om vergoedingen te
vorderen voor rechten van auteurs-fotografen, niet-vennoten van de verweerster die
daartoe geen opdracht had gekregen (zie boven (2), (4), (5)).
1.3. Het arrest dat in hoofde van de verweerster de hoedanigheid en het belang erkent
om de rechten te innen van onbekende auteursfotografen die geen lid-vennoot zijn van de
verweerster en voor wie zij geen opdracht had gekregen en daarbij steunt op artikelen 69
en 73 van de Auteurswet en artikel 2 van de verweersters statuten, antwoordt noch door
de bovengeciteerde overwegingen (zie boven nrs. 3 en 4) noch door andere overwegingen,
op de bovenvermelde middelen uit de conclusie. Bij gebrek aan antwoord op bovenvermelde
middelen uit de conclusie is het arrest niet regelmatig gemotiveerd en schendt het
aldus artikel 149 van de Grondwet.
Tweede onderdeel
Schending van de artikelen 1319, 1320 en 1322 van het Burgerlijk Wetboek, 17 en 18