AC 01 2009 (PDF, 1.76 MB) - Federale Overheidsdienst Justitie

Nr. 81 - 30.1.09 HOF VAN CASSATIE 333
trouwens beperkend te worden geïnterpreteerd en kan ze niet worden toegestaan, wanneer
het recht van de oorspronkelijk vervolgende schuldeiser is uitgedoofd 13 .
Dit is met name het geval wanneer het beslag niet meer actueel is, bijvoorbeeld doordat
de vordering werd betaald.
Er zal aldus evenmin indeplaatsstelling mogelijk zijn indien het beslag niet wordt
voortgezet wegens een gerechtelijke opschorting van de tenuitvoerlegging 14 .
Indeplaastsstelling is derhalve en a fortiori uitgesloten indien het beslag werd
opgeheven. Ook in dit geval heeft de oorspronkelijk vervolgende schuldeiser geen recht
meer op het voorzetten van de executie. Er is geen beslag meer, zodat dienaangaande geen
indeplaatsstelling mogelijk is.
10. Dat de overschrijving van het beslag op het hypotheekkantoor niet werd
doorgehaald doet daaraan niets af, vermits ze enkel de publiciteit en de
tegenwerpelijkheid aan derden betreft 15 . Dat ze blijft bestaan bestendigt enkel dit laatste
effect, maar heeft geen enkele incidentie op de regelmatigheid of de rechtmatigheid van
het beslag, laat staan op het al dan niet bestaan van de onderliggende vordering. Het
omgekeerde standpunt zou voor gevolg hebben dat de indeplaatsgestelde over meer
rechten zou beschikken dan de oorspronkelijk vervolgende schuldeiser. Dat dit
oorspronkelijk beslag nog rechtsgeldig dient te bestaan, spoort trouwens met de hiervoor
geciteerde bepaling van artikel 1611, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek, naar luid
waarvan de stukken van vervolging met betrekking tot het oorspronkelijk beslag dienen te
worden afgegeven aan de indeplaatsgestelde.
11. De opheffing van het beslag werd te dezen gerealiseerd door de loutere doch
voldoende daartoe geformuleerde wilsuiting van de CV Cera, de oorspronkelijke
schuldeiser. De opheffing kan immers volledig vormvrij tot stand komen.
De doorhaling zelf van de overschrijving is evenmin aan enige vormvoorwaarde
onderworpen.
Een en ander blijkt –althans wat de bewarende beslagen betreft– uitdrukkelijk uit de
artikelen 1440 en 1441 van het Gerechtelijk Wetboek.
Artikel 1440 van het Gerechtelijk Wetboek luidt:
“Doorhaling van de overschrijvingen betreffende bewarende beslagen op onroerend
goed of betreffende hun vernieuwing geschiedt overeenkomstig de artikelen 92 tot 94 van
de hypotheekwet van 16 december 1851, waarvan artikel 92 gewijzigd is bij de wet van
10 oktober 1913”.
Artikel 1441 van het Gerechtelijk Wetboek luidt:
“In geval van vrijwillige opheffing van de overschrijving mag de schuldeiser de
opheffing die hij ondertekend heeft aan de bevoegde hypotheekbewaarder betekenen.
Deze verricht de doorhaling tegen afgifte van het exploot van betekening waaraan de akte
van opheffing gehecht blijft”.
Het voormelde artikel 92 van de hypotheekwet regelt de doorhaling of vermindering
van “inschrijvingen”, terwijl beslagen worden “overgeschreven”. De in de artikelen 92 en
94 van het Gerechtelijk Wetboek gestelde regeling is ook toepasselijk op uitvoerende
beslagen 16 .
13 MICHIELSENS, ‘Uitvoerend onroerend beslag – indeplaatsstelling’, in Comité voor studie en
wetgeving. Verslagen en debatten 1999-2000, Dossier nr. 6291, 778.
14 Cass. fr., 20 april 1989, Dall., 1989, 146.
15 Zolang de doorhaling van de overschrijving geen afstand van de vordering met zich brengt, is zij
trouwens een daad van louter beheer (M., DONNAY, Saisie-exécution immobilière, Rec. gén. enr. et
not., 1969, nr. 21264, 200 en 201, nr. 52).
16 M., DONNAY, Saisie-exécution immobilière, Rec. gén. enr. et not., 1969, nr. 21264, 200 en 201, nr.
52.