AC 01 2009 (PDF, 1.76 MB) - Federale Overheidsdienst Justitie

Nr. 36 - 15.1.09 HOF VAN CASSATIE 137
Te dezen kan niet worden aangenomen dat de litigieuze uitgaven met dat doel zijn
gedaan, aangezien uit de feitelijke gegevens van het dossier blijkt dat het op dat ogenblik
een uitgemaakte zaak was dat de vennootschap heel binnenkort zou worden ontbonden.
De administratie voert terecht aan dat de vennootschap niet aantoont dat zij een verrichting
heeft willen uitvoeren die verband hield met het maatschappelijk doe,l zoals dit in
haar statuten is omschreven, maar in de eerste plaats haar bestuurders wilde bevoordelen
door hen een aanzienlijk aanvullend pensioen te verschaffen zonder enig verband met de
toekomstige plannen van de vennootschap. Een dergelijk toezicht vanwege de administratie
slaat geenszins op de wenselijkheid of het nut van een uitgave maar wel op de
wettelijke voorwaarden voor de aftrek ervan.
De storting van 'inhaalpremies' voor diensten in het verleden - waarvan de precieze
berekeningswijze en de inaanmerkinggenomen criteria overigens noch gedetailleerd noch
verantwoord worden - heeft voor de vennootschap alleen zin en is voor haar alleen aftrekbaar
als zij aantoont dat zij hiermee belastbare inkomsten wilde verkrijgen of behouden,
wat het hof [van beroep] niet inziet gelet op de context van de zaak. De vennootschap
Gemeentekrediet heeft immers in een schrijven van 20 oktober 1998 ten overstaan van [de
eiseres] bevestigd dat zij kennis had genomen van de brieven waarin zij haar had laten
weten dat haar algemene vergadering had besloten haar vrijwillig te ontbinden op 30
november 1998 en dat het met het Gemeentekrediet gesloten contract van lastgeving op
die datum zou eindigen (...). Artikel 17 van de statuten van [de eiseres] preciseerde dat de
vennootschap van rechtswege ontbonden wordt in geval van stopzetting, om welke reden
ook, van de door haar met het Gemeentekrediet gesloten overeenkomst van lastgeving,
waardoor het maatschappelijk doel 'bereikt' zou zijn (...).
Op het ogenblik dat de litigieuze premies worden betaald weet [de eiseres] dus dat zij
heel binnenkort tot ontbinding en vereffening van de vennootschap zal overgaan, zodat er
alle reden is om te twijfelen aan de zin van een uitgave die bovendien geen enkel verband
houdt met de vroegere daarvoor gedane uitgaven en bedoeld is om een aanzienlijk bedrag
te ontvangen dat noodzakelijkerwijs in aanmerking komt voor de vereffening die gepland
en daadwerkelijk uitgevoerd werd op grond van een uitdrukkelijk besluit van de algemene
vergadering van 26 november 1998. [De eiseres] erkent trouwens in haar conclusie dat bij
de storting van de litigieuze verzekeringspremies met dat buitengewone inkomen rekening
gehouden is".
Grieven
Eerste onderdeel
In aansluiting op artikel 49 van het Wetboek van de Inkomstenbelastingen 1992 op
grond waarvan "de kosten die de belastingplichtige in het belastbare tijdperk heeft gedaan
of gedragen om de belastbare inkomsten te verkrijgen of te behouden" als beroepskosten
kunnen worden afgetrokken, bepaalt artikel 52 (zoals het van toepassing was op het litigieuze
aanslagjaar) dat "onder voorbehoud van het bepaalde in de artikelen 53 tot 66bis" als
beroepskosten worden aangemerkt "3° de bezoldigingen van de personeelsleden, met
inbegrip van de ermede verband houdende kosten bestaande uit [...] b) werkgeversbijdragen
voor aanvullende verzekering tegen ouderdom en vroegtijdige dood voor het
vestigen van een rente of van een kapitaal bij leven of overlijden".
Volgens artikel 59 van genoemd wetboek (zoals het van toepassing was op het litigieuze
aanslagjaar) "worden werkgeversbijdragen voor aanvullende verzekering tegen
ouderdom en vroegtijdige dood als beroepskosten worden aangemerkt op voorwaarde dat
ze definitief worden gestort aan een in België gevestigde verzekeringsonderneming of
instelling voor sociale voorzieningen en dat de wettelijke en extra-wettelijke toekenningen
naar aanleiding van de pensionering, uitgedrukt in jaarlijkse renten, niet meer bedragen
dan 80 pct. van de laatste normale brutojaarbezoldiging en worden berekend naar de