AC 01 2009 (PDF, 1.76 MB) - Federale Overheidsdienst Justitie

66 HOF VAN CASSATIE 8.1.09 - Nr. 17
Artikel 50, §3, derde lid, van de wet van 9 juli 1975 betreffende de controle der verzekeringsondernemingen,
thans artikel 80, §3, derde lid, sedert de wijziging van de nummering
van deze wet ten gevolge van het koninklijk besluit van 12 augustus 1994 bepaalt dat
het Fonds de aansprakelijke persoon in het geding kan roepen, dat door de benadeelde
tegen het Fonds wordt ingesteld.
Uit die bepalingen volgt dat (de eiser) het recht heeft van een niet-verzekerd bestuurder
de terugbetaling te eisen van de bedragen (die) hij verschuldigd is aan de derde, die het
slachtoffer is geworden van het door die niet verzekerde bestuurder veroorzaakte ongeval.
Tegen de terugbetaling die de niet-verzekerde bestuurder aldus verschuldigd is kan (de
eiser) ofwel op de niet verzekerde bestuurder achteraf verhaal uitoefenen ofwel tegen hem
een vordering tot vrijwaring instellen tegen de veroordeling die ten laste (van de eiser)
uitgesproken is ten voordele van de derde, aan wie het ongeval overkomen is. Aangezien
het slachtoffer de procedure tot schadevergoeding heeft ingesteld zowel tegen de nietverzekerde
veroorzaker van het ongeval als tegen (de eiser), beschikt de rechter immers
over alle gegevens om uitspraak te kunnen doen zowel over de gemeenschappelijke
verplichting van de veroorzaker van het ongeval en van (de eiser) als over het verhaal dat
laatstgenoemde tegen die bestuurder heeft ingesteld in de vorm van een vordering tot vrijwaring.
De weigering om een dergelijke vordering tot vrijwaring aan te nemen zou voor
de eiser de nodeloze verplichting inhouden om het vonnis uit te voeren en om achteraf
tegen de niet-verzekerde bestuurder een aparte procedure op te starten waarbij hij zich dan
en dan alleen op subrogatie zou beroepen. Die weigering ontneemt bovendien elk nut aan
het bovenaangehaalde artikel 50, §3, derde lid.
Bij de uitspraak over de door de eiser tegen de verweerder ingestelde vordering die
ertoe strekte hem te vrijwaren tegen alle veroordelingen wegens het ongeval van 6 maart
1992, met inbegrip van de toekomstige veroordelingen ten laste van de eiser, beslist het
bestreden vonnis ten onrechte dat de eiser geen aanspraak kan maken op een recht waarin
de van kracht zijnde wet niet voorziet, op grond dat artikel 80, § 2, van de wet van 9 juli
1975 te dezen enkel betrekking heeft op een subrogatoire rechtsvordering, wat volgens het
vonnis veronderstelt dat de schade reeds is vergoed.
Uit de voorafgaande overwegingen volgt dat het bestreden vonnis artikel 50, §2 en 3,
derde lid (thans 80, §2 en 3, derde lid) van de wet van 9 juli 1975 schendt.
Tweede onderdeel
Artikel 807 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt dat een vordering die voor de rechter
aanhangig is, kan uitgebreid of gewijzigd worden, indien de nieuwe, op tegenspraak
genomen conclusies berusten op een feit of akte in de dagvaarding aangevoerd, zelfs
indien hun juridische omschrijving verschillend is.
Artikel 809 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt dat tussen de partijen in het geding,
de tussenvorderingen worden ingesteld bij conclusies, die ter griffie worden neergelegd en
aan de overige partijen overgelegd zoals bepaald in de artikelen 742 tot 746.
Artikel 859 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt dat, indien de oorspronkelijke vordering
en de vordering tot vrijwaring tegelijk in staat van wijzen zijn, daarop gezamenlijk
recht wordt gedaan; anders kan de oorspronkelijke eiser zijn vordering afzonderlijk doen
berechten; indien de twee vorderingen zijn gevoegd, beslist hetzelfde vonnis over de splitsing,
met dien verstande dat, na het vonnis over de hoofdzaak, recht wordt gedaan op de
vrijwaring, indien daartoe grond bestaat.
Overeenkomstig de artikelen 807 en 809 van het Gerechtelijk Wetboek kan de
verweerder op de hoofdvordering tegen een medeverweerder die in de zaak is, een tussenvordering
instellen tot vrijwaring tegen de veroordeling die (de eiser) op de hoofdvordering
te zijnen laste vordert.
Overeenkomstig artikel 859 van het Gerechtelijk Wetboek dient op de oorspronkelijke