Programi nacional PËr

Angazhimi që të arrihet 100% përfshierje
në arsimin fillor dhe të zvogëlohet
shkapërderdhja dhe shmangia e shkollimit
të nxënësve, deri më tani është
manifestuar me:
Zbatimin e masave ndëshkuese
në rregullativën zgjedhore për
prindëri,të cilët nuk i lëshojnë fëmijët
e tyre në shkollë dhe shkolla
ku kjo dukuri manifestohet. Edhe
përkundër kësaj që kjo dispozitë
është ende në fuqi, për shkak të
mungesës të evidencës së saktë
dhe mungesës së mekanizmave të kontrollit, kjo nëtërësi nuk praktikohet.
Përmirësimi I kapaciteteve infrastrukturore. Duke patur parasysh investimet
e vogla të cilat ndërrmerren në këtë sferë dhe shpenzimet e shpeshta joracionale
të mjeteve financiare për këtë dedikim, gjendja me kapacitetet infrastrukturore
në shtet janë përfundimisht alarmante.
Përkryerja profesionale e kuadrit mësimor, aktivitet, të cilin përveç BZHA,
në të shumtën e rasteve e zbatojnë edhe organizatat joqeveritare dhe ndërkombëtare.
Ky angazhim duhej të rezultojë me modernizimin e procesit edukativo-
arsimor dhe zbatimin e modeleve bashkëkohore të mësimit, të cilat
do ta eliminojnë pozitën e procesit të mësimit të nxënësit mesatar dhe do
t’i marrin parasysh interesat dhe kapacitetet individuale të nxënësve. Për fat
të keq për shkak të mungesës të qasjes sitemore (mekanizmave për ndjekje
dhe vlerësim, motivimit të dobët, mungesës së stimulimit financiar etj.), kjo
masë nuk i ka dhënë rezultatet e pritura.
Shmangia e parakohshme nga shkolla është trend i cili një kohë të gjatë
është i pranishëm në shtet. Nëse ndiqet ecuria vertikale e nxënësve në arsimin
fillor, do të shihet se nga gjenerata e cila është e regjistruar në arsimin fillor në
vitin 1991/92, në klasën e pestë shkollimin e kanë vazhduar vetëm 95,52% ,
përderisa arsim fillor kanë kryer vetëm 88,32%. Kjo dmth. se 11,67% nga kjo
gjeneratë janë “humbur” diku gjatë këtyre 8 viteve. Thjeshtë, këtë numër në
pjesë më të vogël e përbëjnë përsëritësit, kurse një pjesë më të madhe ata të
cilët janë shmangur nga shkollimi . 2
Shkalla e njohjes së shkrim/leximit në Republikën e Maqedonisë për vitin
2002 arrin 96,38%. Sipas të dhënave në shtet ka 63.562 (3,62%) persona analfabet
më të vjetër se 15 vjet, që paraqet zvogëlimin e shkallës së analfabetizmit
e konstatuar në regjistrimin e vitit 1994, kur numri i popullsisë analfabete arrinte
87,749 ose 5,96%. Shkalla e analfabetizmit te maqedonasit arrin 2,33%, te sër-
2 Enti shtetëror për statistik , 2003
»
»
»
»
»
»
»
Rrjeti shkollor i shkollave fillore mundëson
pothuajse përfshierje të plotë të popullsisë
me arsimim të detyrueshëm.
Shkollat qendrore fillore kanë statut juridik
.
Shkollat rajonale (vendet me numër më
të vogël të banorëve ), nuk kanë statut
juridik dhe janë në përbërje të ndonjë
shkolle qendrore .
Shkolla fillore - 1010;
Shkolla qendrore fillore - 342,
Shkolla rajonale - 668.
Në 505 shkolla rajonale, mësimi organizohet
prej klasës së parë deri në të
katërtën.
Programi për zhvillimin
e arsimit fillorII
99