Programi nacional PËr

Programi nacional për zhvillimin e arsimit në republikën e Maqedonisë 2005 - 2015
362
Dedikimi i njohurive nga vetëvlerësimi
Njohuritë e fituara nga vetëvlerësimi, institucioni edukativo - arsimor mund
t’i shfrytëzoj për dedikime të ndryshme. Para se gjithash, në bazë të këtyre njohurive,
ajo i planifikon aktivitetet e saj në drejtim të ruajtjes së anëve pozitive (të
mira) por edhe të eliminimit të anëve negative. Të gjitha këto dhe aktivitete të
tjera të cilat i planifikon institucioni edukativo - arsimor, duhet të kontribuojnë
për përmirësimin e mëtutjeshëm të cilësisë së arsimit si dhe të kushteve tjera,
të cilat ua ofron shfrytëzuesve të saj. Njohuritë e vetëvlerësimit janë edhe bazë
fillestare për vlerësimin e jashtëm nga ana e institucioneve kompetente.
B. Vlerësimet eksterne dhe provimet
Vlerësimet eksterne dhe provimet kryhen në periudhë të caktuar edhe atë
kah fundi i cikleve të caktuara arsimore. Karakteristikë themelore e tyre është se
në tërësi janë të standardizuara dhe kryhen në bazë të procedurave të formalizuara
si dhe në bazë të standardeve dhe të arriturave të përcaktura më parë. Këto
vlerësime dhe provime, i planifikojnë dhe i kryejnë institucione të specializuara
(qendra të provimeve), ndërsa koncipiimi i përmbajtjes dhe mënyra e vlerësimit
janë nën kompetencë të këshillave profesionale dhe komisioneve (këshilli
shtetëror i maturës dhe komisionet shtetërore të lëndëve). Vlerësimet eksterne
dhe provimet nuk e vënë në pikpyetje funksionin dhe nevojën për vlerësim shkollor.
Vlerësimi i të arriturave të nxënësve nga ana e arsimtarëve, e posaçërisht
vlerësimi formativ edhe me futjen e këtyre vlerësimeve të jashtme, edhe më tutje
do ta ketë funksionin që gjatë procesit arsimor të sigurojë informata kthyese për
cilësinë e të arriturave të nxënësve si dhe për cilësinë e mësimit. Analiza e rezultateve
nga vlerësimi ekstern dhe provimet në nivel të shkollës, duhet të jetë pjesë
përbërëse e procesit të (vet)vlerësimit në shkollë si dhe një prej indikatorëve për
cilësinë e procesit arsimor.
Vendosja e vlerësimeve eksterne dhe provimeve në Maqedoni, do të mundësojë
që shteti, por edhe zyrtarët vendor arsimor si dhe shkollat, të kenë informata
objektive dhe të vlefshme për të arriturat e nxënësve si dhe për faktorët arsimor
të cilët kanë ndikuar në të arriturat, por edhe që të përcjellen trendet në arritjen e
standardeve. Këto informata duhet t’u nevoiten subjekteve përgjegjëse në nivel
shtetëror dhe vendor, për sjelljen e vendimeve në politikën arsimore të bazuara
në gjendjen e vërtetë dhe nevojat në praktikën arsimore si dhe për shpërndarjen
efikase të resurseve.
Por, që të mund sistemi i kontrollit të cilësisë t’i sigurojë informatat e nevojshme
për bartësit e vendimeve në arsim, provimet dhe vlerësimet të cilat janë
pjesë e sistemit, duhet të karakterizohen me karakteristika siç janë:
Të jenë adekuate me qëllimin e matjes.
Të sigurojnë barazi.