Programi nacional PËr

4. ARSIMI I LARTË - BAZAMENT I ZHVILLIMIT TË
,,SHOQËRISË BAZUAR NË DITURI’’
Procesi i Bolonjës i përshtatjes së arsimit të lartë me qëllim të vendosjes së
,,hapësirës evropiane të arsimit të lartë’’ dhe zhvillimit të ,,hapësirës evropiane
hulumtuese’’ e përcaktojnë rolin e arsimit të lartë në Procesin e Lisabonit të zhvillimit
të ,,Evropa e bazuar në dituri’’ (Komunikatë për rolin e universiteteve në
ndërtimin e Evropës së diturisë) 7 .
4.1. Arsimi i lartë dhe puna shkencoro-hulumtuese
Me Komunikatën e Konferencës së Berlinit (2003), ministrat evropian janë
obliguar të bëjnë përpjekje për sinergji midis zhvillimit të ,,hapësirës evropiane të
arsimit të lartë’’ dhe ,,hapsirës evropiane të hulumtimit’’. Fokusimi i atëhershëm i
arsimit të lartë i bazuar në dy cikle, është zgjeruar me studime të doktoraturës si
cikël i tretë i procesit të Bolonjës. Janë theksuar, rëndësia e hulumtimit, aftësimi
për punë hulumtuese dhe promovimi i qasjes interdisiplinare në arsimin e lartë
si faktor për sigurim dhe përparim të cilësisë së arsimit të lartë. Ministrat kanë
bërë thirrje në rritjen e mobilitetit të nivelit të doktoraturës dhe post-doktoraturës
dhe i kanë inkurajuar institucionet të bashkëpunojnë në planin e studimeve të
doktoraturës dhe aftësimin e hulumtuesve të rinjë. Nga institucionet e larta arsimore
është kërkuar që ta rrisin rolin dhe relevancën e hulumtimeve për evaluim
teknologjik, social dhe kulturor e orientuar kah nevojat e shoqërisë.
Në konferencën në Bergen, ministrat evropian kmpetent për arsimin e lartë i
kanë riafirmuar angazhimet nga berlini dhe janë obliguar se kualifikimet nga cikli
i tretë do të zgjasin 3 – vjet, do të harmonizohen me ,,kornizën gjithpërfshirëse
të kualifikimeve për hapësirën evropiane të arsimit të lartë’’ dhe se gjatë përgatitjes
së programeve studimore do ta shfrytëzojnë qasjen e ,,rezultateve nga mësimi’’.
Studimet duhet të mundësojnë zhvillim të shkathtësive bartëse, të cilat do
të mundësojnë përshtatjen e tregut të punës.
Momentalisht, nga rrjeti akreditues i institucioneve të larta arsimore në Republikën
e Maqedonisë, marrje të doktoraturës mundësojnë Universitei ,,Shën
Kirili dhe Metodi’’- Shkup dhe Universiteti ,,Shën Kliment i Ohrit ‚’ – Manastir .
Në vitin 200 , pranë Universitetit ,,Shën Kirili dhe Metodi’’ –Shkup është formuar
Shkolla evropiane juglindore për studime të magjistraturës dhe doktoraturës për
profilin inxhinieri ndërtimtarie, e cila realizon qasje interdisiplinare në organizimin
e studimeve rajonale të doktoraturës.
7 Komunikata e Komisionit Evropian “The role of universities in building a Europe of knowledge,
COMM (2003)58 final”.
Programi për zhvillimin
e arsimit të lartë
275
VI