Programi nacional PËr

zgjërohen qëllimet, përmbajtjet, standardet për planifikim si dhe organizim
të punës edukativo - arsimore, për format dhe metodat e realizimit të mësimit
si dhe mënyra e notimit të të arriturave, për organizimin e punës edukativo
- arsimore (numri i nxënësve në klasë apo grup arsimor, numër të arsimtarëve,
madhësia e shkollës, numri i përgjithshëm i ditëve të punës si dhe
organizimi i tyre gjatë vitit - kalendarit të vitit shkollor etj.
Standardet e të arriturave - paraqesin përshkrime të pranuara të niveleve
të cilësisë dhe jo cilësisë të njohurive qe priten prej nxënësve të arrihen në
fund të periudhës së caktuar të arsimimit. Programet arsimore përcaktojnë
se çka duhet dhe të mund dijnë nxënësit, si rezultat i miratimit të përmbajtjeve
që programi i parasheh, ndërsa standardet e të arriturave paraqesin
konkretizim dhe diferencim të të arriturave nëpër nivelet e caktuara. Pikërisht
ky konkretizim dhe diferencim mundëson nje pasqyrë objektive dhe të
vlefshme të të arriturave të nxënësve, si dhe e lehtëson matjen dhe vlerësimin
e tyre.
Standardet do të përdoren si tregues për përcaktimin e të arriturave të
nxënësve në kushte të caktuara dhe do të mund të përdoren nga subjekte te
ndryshme të interesuara për gjendjet ne arsim.
Ato para se gjithash do të përdoren gjatë matjeve sukcesive (testimeve),
në fund të cikleve të caktuara arsimore, ku do të sigurohen tregues për arritjet
e këtyre standardeve në nivel shtetëror. Përshkrimi i niveleve të të arriturave të
dhëna në standarde, në lëndë të caktuara, do tu mundësojë arsimtarëve që t’i
vlerësojnë të arriturat e nxënësve të tyre, me këtë edhe efektet e punës së tyre.
Gjendjet në të arriturat e standardeve në nivel shtetëror, do tu mundësojnë faktorëve
përgjegjës të marrin masa në bazë të treguesve emperik apo masa të cilat
do të kushtëzojnë ndryshime pozitive në arritjen e standardeve. Për prindërit dhe
opinionin më të gjërë standardet e arritjeve do të paraqesin mjet i cili do të ndihmojë
që më mirë t’i kuptojnë dhe vlerësojnë të arriturat e shkollave në kushte te
caktuara për punë, në lëndë të caktuara arsimore.
Për aplikim të suksesshëm të standardeve është e nevojshme që:
te gjitha standardet të shoqëruara me tregues qartë të definuara, me ndihmën
e të cilave do të mund të caktohet shkalla e arritjes së standardeve:
për standardet të ekzistojë pajtueshmëri e përgjithshme (konsenzus) nga
ana e të gjithë faktorëve kompetent dhe faktorëve të tjerë të interesuar.
Përpjekjet për ekzistimin e standardeve nuk do te thonë edhe përpjekje për
standardizim në kuptim të unifikimit të vepritarisë arsimore. Standardet shfrytëzohen
për organizim dhe për realizimin e punës edukativo arsimore, për vlërësim të
kohpaskohshëm dhe sqarim të asaj që ndodh në periudhë të caktuar, si dhe të
hetohet se vallë po përparojnë nxënësit në përputhje me standardet. Standardet
Programi për sigurimin
dhe kontrollin e cilësisë
në arsim
355
IV