Programi nacional PËr

Do të përparohet korniza nacionale për transfer të diturive (kornizë juridike
dhe implementimi i saj efikas, duke përfshirë edhe lehtësimet fiskale);
Zhvillim i studimeve interdisiplinare dhe të hulumtimit. Interdisiplinariteti
është pranuar më gjerësisht si instrument për përforcimin e ,,shembullores’’,
krijimit të inovimeve, krijimit të njohurive të reja dhe diseminacioni
i tyre. Struktura të këtij lloji janë të radha në institucionet e larta arsimore
në Republikën e Maqedonisë: studime interdisiplinare nga administrate
publike pranë Universitetit ,,Shën Klimenti i Ohrid’’ – Manastir, studime të
gazetarisë pranë Fakultetit të Drejtësisë në Universitetin ,,Shën. Kirili dhe
Metodi’’ – Shkup etj. Pengesë kryesore për zhvillimin e një numri të madh
të studimeve interdisiplinare në këta dy universitete është organizimi I tyre
I tanishëm. Në vitin 2006 do të vendoset korniya juridike e universitetit të
integruar.
Interdisiplinariteti në hulumtim është përfshirë më tepër, veçanërisht në
projektet mga karakteri ndërkombëtar.
Përforcimi i kompativitetit ndërkombëtar në arsimin e lartë dhe në hulumtim.
Reformat në arsimin e lartë të nxitura nga procesi i Bolonjës kontribuojnë
për arsimim të kuadrit competent, mobilitetit, me njohuri për proceset
evropiane, të afta për bashkëpunim ndërkombëtar në procesin global të
ndërtimit të shoqërisë bazuar në njohuri. Në lëmin e hulumtimit dhe zhvillimit,
njohuritë dhe shkathtësitë e nevojshme arriten perms bashkëpunimit
ndërkombëtar. Do të përshpejtohet përfshierja e Republikës së Maqedonisë
në hulumtimin dhe zhvillimin e Unionit Evropian dhe bashkëpunimi në lëmin
e hulumtimit dhe zhvillimit jashtë programeve të Unionit Evropian (COST,
NATO, UNESKO, bashkëpunimit bilateral etj).
4.2. Mësimi i përjetshëm
Ndryshimet e shpejta që hapërojnë në të gjitha sferat e jetës ekonomike dhe
asaj sociale për arsye të shprehjes së përgjithshme dhe zhvillimit dhe zbatimit të
teknologjive të reja si dhe fakti të plakjes demografike të popullsisë I vëjnë në
focus mësimin e përjetshëm dhe ,,plakjen aktive’’
Gjendja e tanishme: Në vitin 2005, Ministria e Arsimit dhe Shkencës, në
bashkëpunim me Fondacionin Evropian për trajnim nga Torino- Itali, kanë përgatitur
,,Propozim strategjinë për arsim të të rriturve në Republikën e Maqedonisë, në
kontekst të mësimit të përjetshëm (2006-20 5). Dokumenti rekomandon: formimin
e Këshillit për arsimimin e të rriturve; vendosjen e qendrave për zhvillimin e
resurseve njerëzore pranë njësive të vetqeverisjes vendore; zhvillimit të sistemit
për njohjen e mësimit paraprak; përgatitja dhe sjellja e ligjit për arsimimin e të
rriturve; rritja e numrit të specialistëve për arsim të të rriturve dhe organizimi I
fushatës publike për mësim të përjetshëm.
Programi për zhvillimin
e arsimit të lartë
279
VI