Programi nacional PËr

fëmijët jashtëzakonisht të talentuar, për grupet e lëndueshme të fëmijëve dhe të
gjithë ata fëmijë të cilëve u nevojitet ndihmë dhe përkrahje.
Mjedisi lokal dhe kushtet konkrete në të do të diktojnë cilat nga format e
lartëpërmendura të përfshirjes së fëmijëve parashkollor mund të jetësohen dhe
të funksionojnë suksesshëm në komunën.
Vendosja e këtillë e sistemit të edukimit dhe arsimit parashkollor në mjediset
më të vogla, në start jep mundësi për rritjen e përfshirjes së fëmijëve parashkollor
me ndonjë formë të shkurtër të edukimit dhe arsimimit parashkollor. Gjithashtu,
format e shkurtëra të përfshirjes domosdo do t’i promovojnë grupet me moshë
të përzier si tendencë bashkëkohore në metodikën e edukimit dhe arsimimit
parashkollor.
Në kuadër të edukimit dhe arsimimit parashkollor, kalimi i kompetencave
nga niveli qendror në atë lokal, duhet ta ngrejë vetëdijen për shfrytëzim maksimal
të kapaciteteve ekzistuese në mjedisin lokal për realizim të suksesshëm të
veprimtarisë edukative-arsimore. Gjithashtu, në kuadër të komunave të caktuara,
duhet të promovohen të gjitha mundësitë për përfshirje më të madhe të fëmijëve
të moshës parashkollore, jo vetëm në kapacitetet ekzistuese, por edhe krijimi i
kushteve për hapjen e formave të tjera institucionale (qoshqe zbavitëse, edukimi
i prindërve, i fëmijëve dhe prindërve, i fëmijëve), forma jashtinsitucionale (kopsht
udhëtues, forma sezonale të përfshirjes etj.) apo forma alternative të përfshirjes
së fëmijëve. Kjo do të thotë mobilizim i liderëve lokal, bashkësive afariste dhe
partnerëve të mundshëm për zhvillim.
Krahas institucioneve ekzistuese të sistemit, partnerë duhet të kërkohen
edhe në sektorin privat, sektorin e OJQ, i cili nëpërmjet projekteve më të ndryshme
edhe sot është i pranishëm në të gjitha nivelet e arsimit. Kjo sidomos ka të bëjë
me edukimin dhe arsimimin parashkollor (modelet e punës edukative-arsimore
„Hap pas hapi”, „Mozaik” etj.). Mundësitë për ofrimin e modeleve të ndryshme
të punës edukative-arsimore, si dhe modelet kompenzuese të punës me fëmijët
parashkollor, te ne duhet të kërkohet në sektorin joqeveritar.
Njëri nga faktorët kryesorë për realizim të suksesshëm të cilit do program
dedikuar fëmijëve parashkollor është kyçja e prindërve në program. Prezenca e
tyre në program është supozimi se përkrahja arsimore e fëmijëve do të vazhdojë
edhe në shtëpinë e prindërve. Pikërisht për këtë arsye, bashkëpunimi me
prindërit, animimi i tyre, sidomos në programin për fëmijët parashkollor është
një nga faktorët për realizim të suksesshëm të çdo programi. Shembull i mirë
për këtë janë të gjitha programet kompenzuese, sidomos programi më i vjetër
kompenzues, HEAD-START. Në të prindërit kyçen vullnetarisht, me dëshirën e vet,
e ndonjëherë fitojnë edhe mjete financiare. Efektet e bashkëpunimit të këtillë
janë të vërejtshme, sidomos për fëmijët prindërit e të cilëve janë vullnetarë në
program.
Programi për zhvillimin e
edukimit dhe arsimimit
parashkollor
65
I