Programi nacional PËr

Programi nacional për zhvillimin e arsimit në Republikën e Maqedonisë 2005-2015
166
»
»
»
»
»
»
të redefinohen dituritë e përgjithshme që të rinjtë i përfitojnë në arsimin profesional
dhe të identifikohen kombinimet e vërteta mes transferit të përgjithshëm,
teorik dhe praktik të diturive, që do të mundësojë pregaditje më të
mirë për tregun e punës;
të inovohen planet dhe programet mësimore, veçanërisht të lëndëve teorike
profesionale dhe trajnim praktik sipas nevojave të veprimeve ekonomike
dhe shërbyese, si edhe të futet forma e re e punës (punë në grupe, mësim
interaktiv, punë projektuese, zgjidhje e problemeve, etj.);
të inovohet paisja dhe materiali arsimor.
Kyçje të subjekteve ekonomike në grupë të subjekteve që e dizajnojnë arsimin
e mesëm dhe arsimin e mesëm për të rritur dhe i verifikojnë efektet
arsimore, me çka do të ritet fleksibiliteti dhe dhe funksionaliteti i sistemit arsimor.
Vërejtje me kohë, të dhëna nga subjekte ekonomike, për ndryshimet
që ndodhin në sferën e tyre, mundet të jenë të vlefshme për planifikimin e:
arsimit dhe trajnimit të forcës të ardhshme punuese;
trajnimit permes parakualifikimit të të rriturve (të cilët nuk kanë kualifikim
ose janë të papunësuar për një kohë më të gjatë) dhë parakualifikim të të
punësuarve në ndërmarrjet e mëdha shtetërore;
ngritjes profesionale të kuadrit arsimor në lëndët profesionale-teorike dhe
trajnim praktik
Kompetenca për trajnim dhe paratrajnim nuk mund të jetë e fokusuar vetëm
në një ministri. Për këtë segment kompetencat duhet të jenë në më shumë ministri:
Ministria për Arsim dhe Shkencë, Ministria për Punë dhe Politikë Sociale,
Ministria e Finansave dhe Ministria për Ekonomi.
3. 4. Barazia
Mësimi i përjetshëm e potencon nevojën për qasje deri në gjithë shkallët e
arsimit, për tërë anëtarët e shoqërisë me kushte të barabarta, pa dallim të gjinisë,
moshës, përkatësisë etnike, pozitës socio-ekonomike dhe faktorë të tjerë social.
Në atë mënyrë ndërtohet shoqëri me kushte të njëjta për të gjithë, gjë që është e
rëndësishme jo vetëm për zhvillimin e tij demokratik, por është kusht për shfrytëzim
optimal të resurseve njerzore në drejtim të zhvillimit shoqëror dhe personal.
Parimi i barazisë në arsim nuk nënkupton vetëm barazi në mundësitë por
edhe si sigurim i kushteve të nevojshme që çdo njëri ta realizojë maksimumin e
vet arsimor. Ashtu siç arsimi po bëhet i domosdoshëm për individin, ashtu edhe
shteti kushtëzohet të sigurojë kushte që secili individ t’i realizojë potencialet e
veta arsimore.
Individi është përgjegjës për arsimin e vet por bashkësia duhet t’i mundësojë
përkrahje të plotë në tentimet e tij. Në të kundërtën arsimi i përjetshëm mund
të shpjerë gjer në “pabarazi të përjetshme”. Barazia në arsim realizohet në kon-