Programi nacional PËr

të formohen kriteriume sipas të cilave shteti do t’u japë mbështetje financiare
nxënësve të talentuar dhe nxënësve të cilët për shkaqe materiale ose të
tjera nuk mund ta vazhdojnë arsimin pas arsimit të obliguar;
të sigurohen kushte për aftësimin e personalitetit të nxënësit me: aftësi komunikative,
aftësi për hetimin e shpejtë të problemit dhe miratimit të vendimeve,
gjindshmëria në situata konfliktuoze, aftësi për të menduarit kritik
dhe i hapur për bashkëpunim, ndjenja e përgjegjësisë për cilësi dhe siguri,
ta zotërojë informatikën dhe vlerat e përgjithshme etike, të cilat do t’i ndihmojnë
gjatë forcimit të konkurrencës së tregut të punës;
të përmirësohet cilësia e kuadrit arsimor dhe të sigurohen beneficione të
caktuara për kuadrin arsimor, i cili do të pranonte të punojë në rajonet e
pazhvilluara ose më pak të zhvilluara.
b) Decentralizimi i arsimit të mesëm dhe pas të mesëm
Decentralizimi në arsim është një nga çëstjet kyçe të reformave të ardhshme
të arsimit të mesëm dhe pas të mesëm. Procesi i decentralizimit do të realizohet
gradualisht, në disa faza, dhe në pajtim me Ligjin për vetëqeverisje lokale.
Fushat kryesore në të cilat do të
zbatohet decentralizimi janë:
administrim me shkollën, që do të
thotë definimi i përgjegjësive në
nivel të komunës për udhëheqjen
me institucionet për arsim të
mesëm dhe pas të mesëm;
përpilimi dhe realizimi i programeve,
do të mundësojë inkuadrimin
e nevojave specifike të komunës
dhe mes komunave;
politika e regjistrimit, që do të
mundësojë forcimin e bashkëpuni -
mit me komunën dhe do të ndikojë
në plotësimin e nevojave të komunës
dhe mes komunave në arsimin
e mesëm dhe të lartë;
financimi i arsimit të mesëm dhe
pas të mesëm;
kontrolli i udhëheqjes me institucionet
arsimore.
»
»
»
»
Gjendja:
Menaxhimi në arsimin e mesëm dhe të
lartë është i siguruar me Ligjin për arsim të
mesëm të vitit 2004. Në një sistem të tillë,
përgjegjësinë e madhe dhe kryesore për realizimin
e arsimit të mesëm e ka Ministria e
Arsimit dhe Shkencës.
Ministria e Arsimit dhe Shkencës është
themelues i shkollave shtetërore për arsim të
mesëm dhe të lartë, vendos për hapjen dhe
mbylljen e tyre, vendos drejtorë në shkollat,
miraton plane dhe programe mësimore për
të gjitha profilet dhe fushat e punës, të cilat
janë të vetme për gjithë territorin e Republikës
së Maqedonisë, e miraton realizimin e
projekteve në arsim.
Ministria e Arsimit dhe Shkencës e miraton
planin për regjistrimin në secilën shkollë,
për çdo vit shkollot, dhe me vendime plotësuese
mund ta rrisë numrin e nxënësve, të
cilët mund të regjistrohen në secilën shkollë
të mesme. Po ashtu, është përgjegjëse për
financimin, i cili realizohet kryesisht nëpërmjet
buxhetit shtetëror.
Ministria e Arsimit dhe Shkencës është
përgjegjëse për legjislativën në sferën
shoqërore dhe për zbatimin e rregullave ligjore
në institucionet arsimore shtetërore.
Programi për zhvillimin e arsimit të
mesëm dhe pas të mesëm
171
III