Programi nacional PËr

tekst të parimeve të tjera, siç janë parimi i qasjes, kalimit, fleksibilitetit, individualizmit,
këshillimit, zhvillimit të përkrahjes së klimës shkollore dhe përkrahjes
finansiare të nxënësve në procesin arsimor, gjendja materiale e të cilëve është
faktor që e kufizon vazhdimin e arsimimit. Me këtë, në një mënyrë kompenzohen
pasojat nga pozita e pabarazisë socio-ekonomike të familjes.
Qasja e nxënësve në arsimin e mesëm dhe pas të mesëm, rritet edhe me
afërsinë e vendit ku mësohet me vendin ku jetohet ose me vendin ku punohet,
përkatëse sipas moshës. Në këtë kontekst edhe nxënia në shtëpi paraqet një
formë të nxënies prej së largu e cila cila arsimin e bën të arritshëm, prandaj, duhet
të pranohet si formë e barabartë e arsimit formal.
Që të arrihet barazia në arsimin e mesëm dhe pas të mesëm duhet:
të meren parasysh nevojat individuale të çdo nxënësi, veçanërisht të atyre
me vështirësi në zhillimin psiqik dhe fizik, si edhe për nxënësit e talentuar
në procesin arsimor;
arsimi t’i përshtatet nevojave të grupeve të ndryshme qëllimore, gjatë së
cilës veçanërisht duhet merren parasysh anëtarët e grupit potencialisht të
diskriminuar në baza gjinore, etnike,
socio-ekonomike, teritoriale
ose cilado bazë tjetër;
arsimi t’i përshtatet nevojave të
ndryshueshme të individëve dhe
shoqërisë në tërësi, me qëllim potencialet
e çdo individi të realizohen
sa më shumë.
3. 5. Transparenca
Nënsistemi i arsimit të mesëm
dhe arsimit të mesëm për të rritur duhet
të jetë i qartë dhe i kuptueshëm për
nxënësit, prindërit dhe punëdhënësit.
Kjo do të thotë:
ekzistim i standardeve të qarta dhe
të njohura për çdo lloj të arsimit të
mesëm dhe pas të mesëm;
strukturë e kuptueshme e programeve
mësimore dhe rrugë për
kalueshmëri horizontale dhe vertikale,
që qëndrojnë pas çdo sertifikati
dhe diplome;
»
»
»
»
Gjendja:
Ekzistojnë diskutime për ndryshimet në këtë
nënsistem të arsimit por praktikisht ato gjenden
në mesin e opinionit profesional, ashtu
që subjektet e tjerë të interesuar (prindërit,
nxënësit, punëdhënësit) nik janë të njoftuar
dhe të inkuadruar sa duhet me ato.
Ekzistojnë aktivitete për sigurimin e transparencës
më të madhe nga ana e sektorit
për vlerësim përmes raporteve nga projektet
e realizuara (matura, pjesëmarre në matje
ndërkombëtare të arritjeve të nxënësve dhe
ngjajshëm);
Disa shkolla që janë të kyçura në projekt,
duke e ndjerë nevojën për të informuar për
cilësi të punës së tyre, filluan të pregadisin
broshura informative përindërit me të dhëna
elementare për punën e shkollës, numri i tyre
është shumë i vogël për shkak të mungesës
së mjeteve;
Institucionet arsimore për arsim të mesëm
dhe pas të mesëm janë të mbyllura për
prindërit dhe punëdhënësit dhe ata nuk
kanë mundësi drejtpërdrejt të njoftohen me
procesin arsimor. Disa ndryshime të vogla
në tejkalimin e gjendjeve të këtilla bëhen
përmes formimit të këshillit të prindërve (që
është risi në vendimet ligjore nga viti 1995)
dhe formim të asociacionit të prindërve në
nivel shtetëror.
Programi për zhvillimin e arsimit të
mesëm dhe pas të mesëm
167
III