Programi nacional PËr

Programi nacional për zhvillimin e arsimit në Republikën e Maqedonisë 2005 - 2015
438
Nxitja e zhvillimit të ndërmarrjeve të vogla dhe të mesme, si dhe zmadhimi
i punësimeve përmes zgjerimit të sektorit industrial dhe shërbyes, ngadalë
rrjedh, për arsye të zhvillimit të stagnuar ekonomik dhe fuqisë së zvogëluar
finansiare të popullatës.
Në periullën e kaluar, sektori privat ofroi mundësi të vogla për punësim dhe
më së shpeshti ndiqej me pasiguri për të punësuarit në të. Edhe për skaj asaj
që pjesëmarrja e sektorit privat në punësim rritet, prej 41,6% në vitin 1999,
në 56,7% në vitin 2004, megjithate ai nuk arriti të akumuloj pjesën më të
madhe të punëtorëve të cilët e lëshuan administratën publike, si rrjedhojë e
aranzhmaneve finansiare të Bankës botërore dhe FMN dhe përpjekjeve për
administratë të vogël dhe efikase të Qeverisë së Republikës së Maqedonisë.
Pjesa më e madhe e punësimeve janë në sektorin privat bujqësor (86,1%
nga numri i përgjithshëm i punësimeve në sektorin bujqësor). 17
Sektori industrial është edhe më tej fushë dominante për plasim të fuqisë
punëtore, për dallim nga sektori i shërbimeve dhe servis veprimtarive, të cilët,
edhe pse kohëve të fundit shënojnë rritje të kënaqshme, edhe më tej nuk
janë të theksuar që të mund të flitet për prishjen drastike, në kalimin e fuqisë
punëtore, nga njëri në tjetrin sektor.
PasqYRa e PYetjeve dhe indikatoRëve kYq
Si karakteristika globale të arsimimit të të rriturve në Republikën e Maqedonisë,
mund të theksohen:
Arsimimi i të rriturve dhe mësimi i përjetshëm në Republikën e Maqedonisë,
sot janë në një gjendje jo të kënaqshme, si rezultat i mosekzistencës së sistemit
rregular për arsimimin e të rriturve, është humbur kultura e të mësuarit
tek popullata, nuk ekziston koordinimi dhe bashkëpunimi në mes të
partnerëve, transparencë dhe arritshmëri e pamjaftueshme e ofertës arsimore,
adekuatitet i pamjaftueshëm i ofertës arsimore në kontekst të nevojave
arsimore të popullatës dhe shoqërisë, kualiteti i shërbimeve arsimore nuk
është nivelizuar.
Koncentrimi më i madh i shfrytëzuesve është orientuar në parakualifikim,
ndjekjen e kurseve për gjuhë të huaja dhe trajnime për përdorimin e komjutorëve
të cilët mundësojnë fillimin e biznesit personal.
17 Raporti për Tregun e punës në Republikën e Maqedonisë, ETF, 2005