Programi nacional PËr

mësimdhënësve pa pengesa horizontale dhe vertikale, që do të funksionojnë me
mekanizma të qarta që do të mundësojnë adaptimin dhe gatishmërinë e tij për
ballafaqim me kërkesat për ndryshime të individëve dhe shoqërisë në përgjithësi.
Gjithashtu, arsimi duhet t’i tejkalojë çështjet dhe t’i eliminojë faktorët që nxisin
apstinencë arsimore dhe vërshim të shfrytëzuesve të shërbimeve të arsimit.
Mundësia e kushteve të njëjta për arsimim në truallin e Republikës së Maqedonisë,
në periudhën e rradhës, do të kushtëzohet me balansim të dallimeve që
ekzistojnë mes mjediseve urbane dhe atyre rurale, si dhe mes rajoneve të zhvilluara
dhe të pazhvilluara. Veçanërisht duhet pasur kujdes për dallimet që do të
manifestohen në sferat e: cilësisë së mësimdhënësve, kushteve për të mësuar,
infrastrukturës adekuate, posedim me kuadër përkatës dhe qasja fizike në institucionet
arsimore.
Për këtë qëllim, në periudhën e ardhshme do të miren masa për përmirësimin
e kushteve për të mësuar dhe infrastrukturës në rajonet rurale, përfshirjen
sa më e madhe të fëmijëve nga vendet më pak të zhvilluara në të gjitha nivelet
e shkollimit, ndërtimi i beneficioneve gjatë procesit të punësimit për kuadrin arsimor
i cili do të punonte në këto mjedise, përforcimi i sistemit për përsosmëri
profesionale të kuadrit të tashëm arsimor dhe tejkalimi i problemeve me qasjen
fizike në institucionet arsimore, përmes zgjidhjes së çështjes së shërbimit të
transportit të nxënësve.
Ministria e Arsimit dhe Shkencës do të ndërtojë zgjidhje sistemore për krijimin
e mundësive të njëllojta dhe qasje në arsimim për fëmijët me nevoja të
veçanta. Për këtë qëllim, duhet të përputhen orvajtjet për inkluzim të fëmijëve
me pengesa në zhvillim. Kjo nënkupton koordinimin e ndërhyrjes dhe përputhshmërisë
të komponentës programore, ofrimi i kushteve (kadrovike dhe infrastrukturale)
në institucionet edukativo-arsimore dhe trajnim plotësues i kuadrove të
tashme për punë me kategorinë e këtillë të fëmijëve.
Decentralizimi në arsim
Analizat e gjertanishme për gjendjen në arsim (sidomosnë atë parashkollor,
fillor dhe e të mesëm) flasin se njëra nga çështjet kyçe në këtë sferë,është centralizimi
i theksuar. Gjendja e këtillë gjeneronte numrin e madh të problemeve, si:
vënja e ashpërt e sistemit, margjinalizimi i veçantive që dalin nga specifikat e rajonit/vendi
ku vepron enti arsimor, veçanërisht sa i përket mundësisë për t’i bërë
bashkëkohore kurikulumet, ekzistimi i procedurave të ndërlikuara burokratike
gjatë marrjes së vendimeve, ngathtësia e sistemit që t’i adaptohet dinamikës së
ndryshimeve, si në sferën e arsimit, ashtu edhe në ndryshimin që rrjedh nga zhvillimi
ekonomiko-social i shetit dhe komunave, procedurat e zgjedhjes së kuadrit
arsimor dhe administrativ ishin të fokusuara në një qendër të vendosjes – Ministri,
çka ndikoi në dominimin partiak, etnik dhe të interesit personal në zbatimin e
procedurës zgjedhore dhe margjinalizimi i profesionalizmit dhe cilësisë si kriter