Programi nacional PËr

institucionet e larta arsimore shtetërore duhet ta tejkalojnë mbylljen në brendi
dhe jofleksibilitetin, dhe duhet të zhvillojnë strukturë të re dhe parashtrim organizativ,
e cila do të jetë kompatibile me ndryshimet e përgjithshme në tregun e
punës.
Proceset e brendshme transformuese dhe proceset e globalizmit, në nivel
planetar, u shprehën fuqishëm në ridisejnimin e strukturës së përgjithshme të
shoqërisë, me çka u paraqit nevoja për bashkëpunim nacional dhe internacional
dhe kompatibilitet të sistemit, me atë edhe inovim të rolit të strukturës së arsimit
të lartë, si faktor i rëndësishëm në realizimin e atij kompatibiliteti.
Nevoja për qasje strategjike në transformimin e arsimit të lartë, nuk paraqet
vetëm implikim nga ndryshimet që ndodhin në nivel nacional, por ajo është implikim
edhe nga ndikimi i të ashtuquajturave faktorë të jashtëm, d.m.th. globale,
të përgjithshme, të ndikimit që e determinojnë arsimin e lartë edhe në shtetet e
tjera në botë.
Më 19 shtator 2003, Republika e Maqedonisë u bë anëtare e barabartë e
familjes evropiane të shteteve që obligohen t’i përcjellin dhe realizojnë rekomandimet
nga procesi i Bolonjës dhe orientimi i përbashkët për krijimin e hapësirës
së vetme evropiane të arsimit të lartë.
Marrja e obligimeve nga ana e shtetit, e vë arsimin e lartë para një provokimi
në transformimin e tij të mëtejshëm. Përkundër tentimeve të rregullta për rritjen
e cilësisë të studimeve dhe efikasitetit të tyre, arsimi i lartë ndeshet edhe me
obligimin për disejnim personal strukturor, organizativ dhe programor, që do të
jenë transparente, konkurente, kompatibile dhe të njohur në tregun evropian në
shërbimet akademike dhe më gjërë. Gjendja e këtillë e re, domethënë respektim
konsekuent i dispozitave të shënuara që janë vendosur në Deklaratën e Bolonjës
dhe jetësimit të tyre.
Iniciativa për ndërtim të një hapësire të përbashkët evropiane të arsimit të
lartë, i vendosin institucionet e larta arsimore para një riprovimi personal dhe iu
japin impuls plotësues për të dhënë mund drejt rrugës së tyre kah anëtarësimi në
familjen e univrziteteve evropane dhe arritjen e statusit të dhënësve respektibil
të shërbimeve arsimore në tregun e gjërë akademik evropian.
Si një nga nënshkrueset e Deklaratës së Bolonjës, Republika e Maqedonisë,
e me atë edhe Ministria e Arsimit dhe Shkencës, mori obligim në dhjetëvjetorin
e parë të shekullit XXI, ta përshtatë politikën e saj që të mundësojë realizim të
qëllimeve që kanë dalur nga Procesi i Bolonjës, e që janë me rëndësi primare për
krijimin e hapësirës evropiane të arsimit të lartë:
1.
Miratimi i sistemit të shkallëve të lehtësueshme të njohura dhe krahasuese
dhe aplikimi i diplomës shtesë (diploma suplement), që të mundësohet
rrjedhë e punësimeve të qytetarëve evropian dhe konkurentë ndërkombëtare
në sistemin evropian të arsimit të lartë.