Programi nacional PËr

Programi nacional për zhvillimin e arsimit në Republikën e Maqedonisë 2005-2015
234
5.1.Ndryshimet normative
Nga analiza e nënsistemit për arsim të mesëm dhe pas të mesëm rrjedh se
rregullativa ekzistuese në arsim nuk i mbështet tërësisht reformat e parapara me
Programin për zhvillimin e arsimit të mesëm dhe atij as të mesmit. Nga aspekti
ligjor, nënsistemi për arsimin e mesëm dhe atij pas të mesmit është rregulluar në
mënyrë të centralizuar dhe nuk është në gejndje t’i përgjigjet nevojave të ndryshme
arsimore. Për këtë, ndryshimet normative duhet të zbatohen gradualisht
për kalim minimal të konceptit të ri edhe atë:
»
»
Miratimin e akteve ligjore për zbatimin e decentralizimit në nësistemin për
arsim të mesëm dhe të atij pas të mesmit me rolin e kontrollit të pushtetit në
nivel shtetëror;
Miratimi i ligjit të posaçëm për shprehjen e risive dhe specifikavce të secilës
formë të arsimit në nënsistmin e arsimit të mesëm dhe të atij pas të mesmit
me dispozita të përgjithësuara, lehtë të zbateshme në praktikë, ndërsa
pa vrima juridike që sjellin në keqpërdorim që rëndë mund të pengohet dh
sanksionohet;
Përpunimi i një ligji të posaçëm për organizimin, realizimin, financimin dhe
menaxhimin në arsimin e mesëm dhe atë as të mesmit;
Rregullativa nënligjore për arsim të mesëm dhe të atij pas të mesmit duhet
të plotësohet me dispozitat për:
Lloje të notave, mënyrat dhe procedyurat e notimit të nxënësve;
Nomativa të haësirës së shkollës dhe pajisjes;normativa të mjeteve mësimore
etj.;
Përpunimi i një modeli të vetëm të akteve të shkollës (statuti, rregullorja për
organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës, rregullorja
për përgjegjësi displinore etj.).
5.2. Zhvillimi i institucioneve arsimore
Në Republikën e Maqedonisë në dekadën e fundit është i pranishëm përkeqësimi
i cilësisë së infrastrukturës arsimore dhe pajisjes. Gjatë kësaj, të pranishme
janë dallime të mëdha ndërmjet mjediseve të qytetit dhe fshatrave. Për këtë
arsye duhet të ndërmerren një varg aktivitetesh që do të mundësojnë ekzistimin
e një rrjeti funksional dhe që mund të mbështetet financiarisht të institucioneve
arsimore për arsim të mesëm dhe atij pas të mesmit, që do ta kënaqin minimumin
e vendosur të standardeve shtetërore dhe dhe do të mundësojnë shfrytëzim
maksimal të resurseve ekzistuese, do të jenë të kapshme për të gjithë nxënësit
dhe do t’i kënaqin nevojat e bashkësisë lokale.
Procesi ekzistues arsimor në institucionet e arsimit të mesëm dhe të atij pas
të mesmit nuk siguron interaksion të mjaftueshëm, pjesëmarrje dhe zhvillim ë