Programi nacional PËr

Decentralizimi
Decentralizimi në edukimin dhe arsimimin parashkollor, gjeneralisht do të
thotë kalimi gradual i kompetencave dhe ingerencave nga niveli qendror në atë
lokal.
Më konkretisht, kjo do të thotë kalimi i kompetencave sa i përket përgjegjësisë
për formimin e kopshtit për fëmijë, kalimi i kompetencave për mirëmbajtjen e
kopshteve të fëmijëve, përgjëgjësi për financim të pjesërishëm nga buxheti lokal,
krijimi i kushteve për hyrje të kapitalit privat, krijimi i kushteve për krijimin e
kurikulumit lokal sipas nevojave të të gjitha subjekteve të interesuara, liri më
të madhe gjatë punësimit të kuadrit profesional, administrativ, ndihmës dhe
udhëheqës etj.
Gjithashtu, në nivel lokal duhet të krijohen të gjitha kushtet për zhvillim
të drejtë psiko-fizik të të gjithë fëmijëve që nuk janë përfshirë me ndonjë formë
institucionale të organizuar të përfshirjes. Çdo komunë duhet të krijojë kushte të
volitshme për organizimin e formave të tjera jashtinstitucionale dhe alternative
në përfshirjen e fëmijëve parashkollor. Kjo drejtpërdrejtë do të kushtëzohet nga
nevojat dhe mundësitë konkrete të komunës.
Financimi
Financimi i edukimit dhe arsimimit parshkollor është nën ingerenca të
Ministrisë së Punës dhe Politikës Sociale dhe është rregulluar me Ligjin për
mbrojtjen e fëmijëve.
Financimi i edukatës parashkollore, gjegjësisht organizatat parashkollore,
parashihet në Programin për mbrojtjen e fëmijëve dhe sipas tij në vitin 2005
parashihen mjete në lartësi prej 718.351.000,00 denarë (apo 55,84%), për
veprimtarinë e kopshteve të fëmijëve dhe pushimoreve për fëmijë.
Sa u përket pagave, qirave dhe kompenzimeve, Ministria e Punës dhe
Politikës Sociale për vitin 2005 do të ndajë 658.801.000,00 denarë. Në pikën e
mjeteve të ndara për edukatë parashkollore nuk parashihen asçfarë mjetesh për
përsosje profesionale të kuadrit edukativ-arsimor, ndërsa 7% janë paraparë për
rikonstruim dhe pajisje.
Demokracia dhe rregullativa ligjore
Sa u përket ndryshimeve dhe plotësimeve ligjore nga sfera e edukimit
parashkollore duhet të sigurohet demokratizim cilësor dhe transparent,
decentralizim dhe liberalizim të edukimit parashkollore, si pjesë integrale e
sistemit arsimor. Gjithashtu, nevojitet tejkalimi i ndarjes së ingerencave mes
MPPS dhe MASh. Në fakt, financimi i veprimtarisë së institucioneve parashkollore
është nën kompetenca të MPPS dhe rregullohet me Ligjin për mbrojtjen e fëmijëve,
Programi për zhvillimin e
edukimit dhe arsimimit
parashkollor
69
I