Programi nacional PËr

Programi nacional për zhvillimin e arsimit në Republikën e Maqedonisë 2005-2015
194
b) Paralelisht me zhvillimin e ekonomisë së lirë dhe sipërmarrëse të tregut, në
vend zhvillohet demokracia parlamentare si sistem shoqëror me qytetarin
në qendër të shoqërisë civile. Që këtu del se grupi i ardhshëm i nevojave për
transformimin përmbajtësor, e veçanërisht procesor të arsimit të mesëm në
realizimin e funksionit të vet shoqëror është që t’i përgatisë qytetarët e ardhshëm
për jetesë dhe veprimtari me përgjegjësi dhe kompetencë shoqërore.
c) Republika e Maqedonisë është përcaktuar me konsenzus për integrimin në
Unionin Evropian. Ky përcaktim, bashkë me trendin prezent të globalizimit
të ekonomisë botërore paraqet jo vetëm të drejtë, por edhe kompetencë për
konkurrencën e kuadrove, jo vetëm të firmave të vendit, por edhe lëvizshmëri
për punësim dhe vazhdimin e studimeve jashtë kufinjve të shtetit. Kompetencat
gjuhësore, kompjutoristike dhe përmbajtësore, paraqiten si ndryshim
i domosdoshëm në përmbajtjet dhe stilin e realizimit të arsimit të mesëm.
ç) Orientimi i tregut të veprimtarisë nuk ka të bëjë vetëm me subjektet ekonomike.
Edhe vetë organizatat arsimore kanë nevojë nga pranimi dhe ushtrimi
i asaj filozofie të kthimit ndaj klinetit të vet – nxënësit. Kjo e thekson urgjencën
e nevojës nga ndryshime organizative, normative, stilore dhe ndërpersonale,
me të cilat nxënësi do të vendoset në qendrën e krijimit të të gjitha
zgjidhjeve në arsimin e mesëm.
d) Depërtimi eksponencial i teknologjive të reja informativo-komunikative në
punën e përditshme të një numri të madh të profesioneve, e artikulon nevojën
e inkorporimit urgjent të atyre teknologjive dhe si lëndë e hulumtimit,
por më shumë si infrastrukturë racionale për racionalizimin e veprimtarisë
së përgjithshme të arsimit të mesëm.
Nevojat për ndryshime hapin hapësirë për zhvillimin e përhershëm të arsimit,
pasi që mundësojnë, që:
arsimi i mesëm dhe pas i mesëm të hapet dhe aftësohet për akomodim të
shpejtë dhe efikas në kushtet e ndryshuara dhe të ndryshueshme;
hapësirë për përmirësim dhe përsosje të përhershme;
krijimin e mekanizmave për reagim në kohë dhe me cilësi të nevojave të
sapokrijuara;
realizimi i integrimit funksional të inovimeve në sistem koherent dhe efikas.
Arsimi i mesëm duhet të bazohet në filozofinë e mësimit të përjetshëm, që
nënkupton:
arritshmëri të plotë dhe të përhershme në arsimin e mesëm për të gjithë
anëtarët e shoqërisë;
mësimi në kushte dhe mënyra, të cilat janë në pajtim me nevojat dhe
mundësitë reale të atyre që mësojnë dhe me mundësitë dhe nevojat e mjedisit;