Programi nacional PËr

Programi nacional për zhvillimin e arsimit në Republikën e Maqedonisë 2005-2015
198
plotësimi i nevojave arsimore të subjekteve të veçanta në tregun e punës
dhe arsim: organizimi i arsimit të zejtarisë, organizimi i mësimit në gjuhën
e huaj etj.
Rëndësia dhe funskioni i cekur i arsimit të mesëm dhe pas të mesëm paraqet
vendosje (konceptim) të sistemit të degëzuar, diferencuar, adaptues, fleksibil
dhe transparent, i cili do të plotësojë nevojat arsimore që janë në rritje dhe
do të kontribuojë për formimin e vlerave të fuqishme krijuese dhe intelektuale të
personalitetit, të aftë për gjykime të lira dhe autonome dhe marrjen e përgjegjësisë
për zhvillimin e vet dhe krijimin e botës dhe ardhmërisë më të mirë. Kjo do
të thotë se shtetit tonë i nevojitet sistem arsimor modern i arsimit të mesëm dhe
arsimit pas të mesëm, i cili do t’i përgjigjet kohës në të cilën jetojmë dhe kohës
që vjen. Sistemi i tillë duhet ta përfill degëzimin e nevojave arsimore, për shkak
të të cilave ndryshimet shkencoro-teknologjike edhe më tej do të zhvillohen.
Sistemi i tanishëm i arsimit të mesëm, kryesisht formal dhe shumë rigjid, bëhet
shpesh i ngushtë dhe nuk mund t’i plotësojë nevojat arsimore, që mund të ketë
mjaft implikime negative edhe të zhvillimit shoqëroro-ekonomik dhe teknologjik
të vendit.
Sistemi i ri i arsimit të mesëm dhe pas të mesëm duhet të mundësojë:
lidhshmëri me sistemin joformal të arsimit, hapjen e institucioneve arsimore
për forma joformale të arsimit dhe mundësi që institucione të tjera nga fusha
e kulturës, sportit, shkencës dhe punës të organizojnë dhe ofrojnë programe
arsimore;
zhvillimi i sistemit për akreditim të arsimtarëve dhe liçencimi i institucioneve,
programeve arsimore etj.;
inkuadrimi i të gjitha grupeve të interesuara në planifikimin dhe miratimin e
politikës së arsimit;
zhvillimi i mekanizmave për zvogëlimin dhe pengimin e ngeljes së nxënësve;
diversifikimi i programeve, shërbimeve dhe institucioneve arsimore;
realizimi i bashkëpunimit mes institucioneve arsimore, mobiliteti i arsimtarëve
dhe nxënësve, ekzistimi i programeve të përbashkëta dhe kombinimi
i programeve të institucioneve të ndryshme arsimore;
ngritja e cilësisë së arsimit nëpërmjet sigurimit të kushteve për punë, përsosja
profesionale e arsimtarëve dhe të punësuarve të tjerë, modernizimi
i procesit të arsimit, si dhe arritshmëria e vërtetë e arsimit për të gjithë, pa
marrë parasysh përkatësinë etnike, gjininë, statusin social, vendbanimin,
neveojat e posaçme etj.
ndërrimi i shpeshtë i programeve arsimore, inovimi i tyre i përhershëm, mënjanimi
i diturive të vjetra dhe aplikimi i të rejave;