Programi nacional PËr

trajnim i vazhdueshëm i kuadrit
arsimor për realizimin e lidhjes
mes njohurive teorike të të
drejtave të njeriut dhe zbatimin
e tij në praktikën konkrete
shoqërore.
d) pengimi i eksluzionit
Eksluzioni, si dukuri e
mosinkuadrimit dhe braktisjes së
procesit arsimor të grupeve të caktuara
të nxënësve, dëshmohet me
analizën e bërë për vitin shkollor
2003/2004, gjatë regjistrimit të nxënësve
nga arsimi fillor në të mesëm,
si dhe braktisja e tyre gjatë arsimit të
mesëm për çdo vit.
Programi për zhvillimin e arsimit
të mesëm dhe pas të mesëm
në Republikën e Maqedonisë, ka
për qëllim zvogëlimin e eskluzionit
të grupeve të caktuara të nxënësve,
që është rezultat i krizës sociale dhe
ekonomike.
Për eskluzionin me rëndësi të
madhe është relacioni me inkluzionin.
Arsimi inkluziv, si komponentë
integrale e arsimit të përgjithshëm
arsimor, përfshin zhvillimin e praktikës
ku është prezent respektimi i
dallimeve, që do të reflektohet me
reduktimin e ekskluzionit.
Sostojba:
» klasën e VIII e kanë përfunduar 30.095 nxënës,
prej të cilëve në vitin I janë regjistruar 25.999 nxënës,
që do të thotë 4096 nxënës (13.61%) nuk
kanë vazhduar në arsimin e mesëm;
viti
I II III IV
të regjistruar
e kanë
braktisur
25 999 24 080 23 585 18 862
shkollën
gjatë vitit
2002/03
që
484 221 105 89
përsërisin
[ % ]
1,86% 0,92% 0,45% 0,47%
» Rinia sa shkon e më shumë është përjashtuar
nga proceset dhe format shoqërore të participimit
aktiv, për shkak të moszhvillimit të formave
specifike të organizimit social, por edhe mungesa
e vetëiniciativës.
» Në Republikën e Maqedonisë ende janë të kufizuara
dhe jo aq të popullarizuara aktivitetet, të
cilat mund t’i ofrojë sektori joqeveritar në këtë
sferë.
» Përkundër numrit të madh të organizatave joqeveritare
dhe numrit të madh të projekteve të
cilat ato i realizojnë, ky lloj i shoqërimit të rinjve
nuk është në korelacion me përmbajtjet të cilat
ofrohen gjatë arsimit;
» Sfera e vetme të cilën të rinjtë e llogarisin si të
hapur është angazhimi politik (rinia partiake,
politizimi i organizatave rinore etj.)
»
Dekada e romëve-filloi realizimi i projekteve me
qëllim që të rritet numri i fëmive të përkatësisë
rome në sistemin arsimor.
Me Programin për zhvillimin e arsimit të mesëm dhe pas të mesëm planifikohet:
afirmimi i angazhimit social, si vlerë nëpër përmbajtjet e procesit mësimor;
afirmimi dhe njohja me sektorin civil dhe mundësitë, të cilat i ofrojnë organizatat
joqeveritare nëpër procesin e arsimit;
praktika e obliguar në sektorin joqeveritar gjatë arsimit dhe mbindërtimit
arsimor;
stimulimi i organizimit social;
Programi për zhvillimin e arsimit të
mesëm dhe pas të mesëm
187
III