Norman Davies - Avrupa Tarihi

Divısd et Jıuiıvısa Oolüıımıış ve Bütünleşmiş .Avnıj.'ıı, / 945- i 99 J I 145
olarak bilinçsiz maddiyatçılık görülmeye başlandı. ABD'yi, Avrupalıları ekonoıııik
hayvan durumuna düşürmekle suçlamak belki haksızlık olur, ancak
Willy Brandl bir soru karşısında çok yaygın olan bir düşünceyi dile getiriyordu,
"Hepimiz Amerikalı olmak ıııı istiyoruz?"
Savaş sonrasında loplumsal yaşam çok gevşemiş ve öncekinden çok daha eşitlikçi
olmuştu. Savaş büyük bir eşitleyici işlevini görmüştü: Eski sınıf, meslek
ve aile kökeni hiyerarşileri tümüyle yok olmamışlardı; ama insanlar daha hareketliydiler
ve yükselen yaşam standartları, Amerika'da olduğu gibi, zenginlik
ile gelirin temel statü ölçüsü olması gerektiği anlayışını yerleştirmişti. Ev aletlerinin
kitleler tarafından benimsenmesinde olduğu gibi motorlu araçların
kullanımı da hızla yaygınlaştı. 1970'lere gelindiğinde işçi sınıfı aileleri de içinde
olmak üzere Bau Avrupalı ailelerin ezici bir çoğunluğunun motorlu bir aracı,
bir çamaşır makinesiyle buzdolabı vardı ve yaz tatillerinde Akdeniz kıyılarına
gitmek için yurtdışına çıkabiliyorlardı. Doğu Avrupalılar onları yalnızca
gıptayla seyredebiliyorlardı. Aynı zamanda büyük miktarlarda sübvansiyon
dağıtan Avrupa Topluluğunun Ortak Tarım Politikası zenginliğin kentten kırsal
alana doğru yeniden dağıtılmasına yaradı, 1960'lardan itibaren birkaç milyon
köylü göreceli olarak zengin çiftçiler haline gelmişlerdi. Özellikle Eransa,
Almanya ve Kuzey İtalya'nın ilkel köyleri hızla makineleşip moderııleştiler.
Bir dizi yapısal değişim loplumsal davranışlarda derinliğine bir etki bıraktı.
"Refah Devleti" (Britanya'nın Ulusal Sağlık Hizmeti (1948), Batı Almanya'nın
emekli aylığı model planı ve Fransa'nın ucuz ev üretmek için uyguladığı
muazzam İILM projeleri) hastalık, işsizlik, evsizlik ve yaşlılık gibi birçok
geleneksel kaygının yok olmasına neden oldu. Fakaı bu gelişme aynı zamanda
insanların beşikten mezara kadar devletin ilgisini beklediği bir tembellik durumuna
yol açabilecek olan psikolojik bir bağımlılığı doğurdu. Bu durum hiç
kuşkusuz genel olarak zengin bir toplumda özellikle sert olan yoksulluk sorunlarını
devre dışı bırakmadı. Yükselen ücretler, saldırgan reklam teknikleri
ve toplumsal taklit yoluyla büyük miktarlarda para harcamaya yönlendirilen
kitleleri "tüketicilere" dönüştürdü. Tükeiiırıcilik ekonominin yakıtını sağladı;
ancak maddi gelişmeyi araç değil de amaç haline getirdi; politikayı malların temin
edilmesi etrafında dönen bir tartışmaya çevirdi; genç kuşaklara servetin
tek başına mutluluk getireceğini öğretti, İnsanların gözlerinin önüne istenen
malları göz kamaştıran bir şekilde getirdiği için komünist propagandanın Doğu'da
savunduğundan daha etkili bir maddecilik biçimi onaya çıktı.
Gebelik önleyici hapların yaygın olarak kullanılmasının kolaylaştırıldığı
1960'ların "cinsel devrimi" geleneksel ahlak kurallarını hızla yıktı. Evlilik dışı
ilişki, gayri meşru çocuk sahibi olma, eşcinsellik, boşanma ve evlenmeden birlikte
yaşama gibi olguların getirdiği toplumsal utancı yok etti. Ülkelerin çoğunda,
bu gelişmeye eşcinsellerin gizlenmesine son verilmesi, karşılıklı rızaya
dayanan ters ilişkinin ceza almaması, pornografi ile müstehcenliği yasaklayan
yasaların gevşemesi ve çocuk düşürmenin yaygın şekilde yasallaşması gibi olgular
eşlik etti. Değişmenin temposunda Danimarka'nın önde, İrlanda'nın arkada
oluşunun gösterdiği gibi önemli farklıklar vardı. Ancak özellikle Katolik