12.02.2018 Views

Norman Davies - Avrupa Tarihi

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Divis« et Imfinsti. CüİKfuııu.s ve DııUııılCintii Av/upe. 1945-199} 1 183<br />

büyük bir masrafa sokıu. 1960'ların tehdit dolu atmosferini yatıştırarak<br />

"delenle dönemi"ne giden yolu açtı.<br />

Detente birden çok anlam taşıyan diplomatik bir terimdir, isteyene göre<br />

ya "yumuşama" ya da "ılıman bir hava durumu" anlamında kullanılıyordu.<br />

Ateşlenmeye hazır silahlar için kullanılan bir Fransız sözüdür de. 1970'ler<br />

bağlamında, bu açıkça baskıların kaldırılması anlamına geliyordu; ancak bu<br />

serbestliğin ölümcül bir etkiye sahip olacağı tümüyle varsayıma açıktı.<br />

Bonn'un Osipoftltfc'ınin ve SALT ['in gelişmesinin yanında, detenic'a<br />

önemli bir teşvik uzak Çin'de aranmalıdır. 1972'de Amerikan Başkanı Richard<br />

Nixon yaşlı Başkan Mao'yu ziyaret elti, böylelikle "Çin kartını oynadı". Soğuk<br />

Savaşın iki kutuplu yapısı Sovyet bloğu, Çin ve Batı'dan oluşan yeni üçlü bir<br />

biçim aldı. Sovyet liderler Beijing'le kaygı verici yenışememeye boyun eğip,<br />

<strong>Avrupa</strong>'daki pozisyonlarını stabilize etmek için kendilerini zorunlu hissettiler.<br />

Hepsinden önemlisi Stalingrad zaferinden oıuz yıl sonra Sovyetler Birliği hâlâ<br />

Balı yakasında resmi bir çözüm olmaksızın yaşamak zorundaydı. Tartışmalar<br />

1970'ıe başladı ve 1973'ien 1975'e kadar devam eden Helsinki'deki <strong>Avrupa</strong><br />

Güvenlik ve İşbirliği Konferansı (AG1K) ile son buldu.<br />

Sovyet bakış açısından, Helsinki Nihai Senedi asla var olmayan Alman Barış<br />

Anılaşmasının yerini aldı. Batılı bakış açısından. Doğu <strong>Avrupa</strong>'daki Sovyet<br />

egemenliğinin zor yoluyla bitirilemeyeceği ve istikrar kazanmanın Sovyetlere<br />

siyasal açıdan oldukça pahalıya patlayacağı yönündeki kararın kabulünün bir<br />

işaretiydi. Görüşmelerin ürünü, güvenlik konularında, karşılıklı görüşbirliği<br />

ve barışçıl değişiklikler dışında <strong>Avrupa</strong>'nın var olan sınırlarını garanti altına<br />

alan bir anlaşmaydı. İkinci ürün, gelişen ekonomik işbirliği konusunda maddeler<br />

içeımesiydi. Üçüncü ürün, geniş kapsamlı kültür ve iletişim projelerini<br />

geliştirmeyi ve insan haklarını garanti allına alan bir anlaşmayı içermesiydi.<br />

Bu siyasal bir etiketti. 1975'ıe Nihai Senedin imzalandığı günden itibaren, Doğu<br />

rejimleri yurttaşlarının haklarına saygılı olmayı ya da onların ciddi girişimlerini<br />

ihlal nedeniyle teşhir edilmeyi seçmek zorundaydılar,<br />

Helsinki Nihai Senedi, Sovyetlerin Doğu <strong>Avrupa</strong>'yı işgalinin bir teslimi olduğu<br />

gerekçesiyle birçoklarınca eleştirildi. Aynı zamanda Sovyet bloğundaki<br />

siyasi muhalifleri de resmen yüreklendirdi. Polonya'da, Dayanışmanın selefi<br />

KOR'a, Çekoslovakya'da Vaclav Havel liderliğindeki Madde 77 grubuna ve<br />

Sovyetler Birliğindeki birçok "Helsinki Koşulu Komitelerinin" erkenden ortaya<br />

çıkmasına dayanak oldu. Andropov KGB'si tarafından toptan göz ardı edildi;<br />

<strong>Avrupa</strong>'dan ilgisini kesmek için bir neden görmeyen ve Sovyet ihlallerinin<br />

devam ettiği görüşünde olan Başkan Carter'tn Amerikan yönetimi tarafından<br />

ciddiye alındı. 1970'lerin sonlarında Batı'da üç yeni yüz ortaya çıktı. 1978'de<br />

kendini Hıristiyan <strong>Avrupa</strong>'yı yeniden birleştirme görüşüne adamış Slav kökenli<br />

bir Papa Aziz Petrus'un tahtına oturdu. 1979 da çok metanetli bir kadın<br />

Douıting Street 10 Numaraya taşındı. O, çok geçmeden Kremlin tarafından<br />

"Demir Leydi" olarak adlandırılacaktı. 1980'de emekli bir film artisti Beyaz Sarayın<br />

Oval Ofisine geçti. "Büyük İletişimci", Sovyetler Birliğini çok geçmeden<br />

"şer imparıorluğu" olarak adlandıracaku. Bu üç kişilik. Doğu-Baiı ilişkilerine

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!