Norman Davies - Avrupa Tarihi

dışında, tutsaklar genellikle öldürülmüyorlardı. Çarpışmaların çoğu Keit sınırında
oldu. Cornwall'da St. Michael Tepesi'nde, Gallerde Denbirgh, Harlech,
Carreg Cennen ve sonunda zaferi kazanan Henry Tudor'un doğum yeri Pembroke'da.
22 Ağustos 1485'te Bosworth'daki manzara (III. Richard'ın düşürdüğü
tacı bir dikene takılmışken "ata karşı krallığım" diye bağırması) klişeye dönüştü.
Ama İngiltere'nin ortaçağı da sona erdi.
Yüz Yıl Savaşlarının yan etkilerinden biri Burgonya'nın bağımsız parlak bir
devlet olarak ortaya çıkışıydı. Fransa'nın ve imparatorluğun zayıflaması "orta
krallık" için fırsat hazırladı. Bu "orta krallık" Avrupa siyasetinde önemli roller
oynadı, fakat tutarlı bir bütün oluşturmadığından parladığı kadar hızla söndü.
Burgonya'nın dört büyük Valois soyundan dükü, Philippe le Hardi (1342-
1404), Jean sans Peur (1371-1419), Phllppe le Bon (1396-1467) ve Charles le
Téméraire (1433-1477), krallık statüsü esirgense de, zenginlik ve itibarları bakımından
birçok kraldan üstün durumdaydı. İlk mülkleri Dijon çevresindeki
kadim Burgonya Düklüğü Philippe le Hardi'ye 1361'de babası Fransa kralı tarafından
bağışlanmıştı. Bundan sonra Fransa-İm para torluk sınırındaki toprakların
iki tarafından da elde ettiği kazanımlarla Düklük sürekli genişledi (Bkz. Ek
III, s. 1341). Philippe, kardeşleri Berry düküyle ve Anjou düküyle birlikle Fransa'nın
"zambak prensleri"nden biri olarak kaldı. Fakat ingiltere ittifakı sayesinde
onun oğlu ve torunu aile bağlarından kurtuldular. Philippe'in büyük torunu
Acul Charles komşularına karşı genişleme siyaseti uyguladı. Zenginlikleri, büyüyen
kuzey kentlerinden Bruges, Arras, Ypres, Gand ve Anvers'den geliyordu.
Saraylan hâlâ geziciydi, ama Paris'teki Hotel d'Artois ve Dijon'daki dukalık sarayından
başka Bruges'deki Prinsenhof, Brüksel'deki Coudenberg ve Artojs'daki
Hesdin Şatosunda ikametgâhları vardı (Bkz. Ek 111, s. 1320).
Burgonya sarayı aşırı uçuk kaçık şövalyelik kültürünün odak yeriydi ve tutumları
Altın Post Tarikatı törenleri ve Haçlı Seferlerinin şevkle desteklenmesinde
kendisini göstermekteydi. Turnuvalar, mızrak dövüşleri, şölenler, gösteriler,
her türlü tören alayları modaydı. Dükler, güzel sanatların, Claus Sluter
gibi heykeltıraş, Jan van Eyck ve Roger van der Weyden gibi ressam, şair, müzisyen,
romancı ve ünlü duvar halıcılarının savurgan hamiliğini yaptılar. Kendileri
ve saraylıları altın, ermin, mücevherlerle, hepsi etkilemek ve şaşırtmak
üzere tasarlanmış elbiselerle süslendiler. Diplomasinin ve diplomatik evliliklerin
ustalarıydılar. Philippe le Bon bir defasında kuzeni geleceğin XI. Louis'sine
sığınma hakkı verdi ve sürgünlüğü acı bir husumete çevirdi. Dük Charles yavaş
yavaş Louis'nin siyasal ağına tutuldu, Louis'nin İsviçreli müttefiklerine Murten'de
yenildi ve Nancy'de Lorrainlilerle savaşırken öldü. Burgetıderbeaute, yani
Burgonya ganimetleri bugün İsviçre müzelerini süslüyor 26 ICODPIECE].
Charles'm 1477'deki ölümü Burgonya'nın gerilemesi ve parçalanmasının
başlangıcı oldu. XI. Louis eski düklüğü diriltti, ama arslan payı Charles'ın kızı
Marie'ye düştü, böylece kocası Maximilian von Habsburg'a geçti. Onların Burgonya'dan
miras aldıkları Flandre, Brabant, Zealand, Hollanda ve Guelder geleceğin
Hollandasının temelini ve oğulları "Burgonyahlarm sonuncusu" V.
Charles'ın talihini oluşturdu. Burgonya devletinden iz kalmadı, hatta Dijon ya-