Norman Davies - Avrupa Tarihi

Doğu Avrupa on üçüncü yüzyılda Toton Şövalyelerini geride bırakan işgalcilerin
akınlarına uğradı Cengiz Han'ın Moğolları Asya bozkırlarını fırtına gibi
süpürerek, önce 1207'de Cengiz'in oğlu Çuçi Güney Sibirya'ya boyun eğdirdi,
sonra 1223'te Transkafkasya'yı aştılar ve Kalka Irmağı'nda Kiev ordusunu yok
ettiler. 1236-1237'de Cengiz'in lorunu Batu Han Uralları aştı, Ryazan ve Vladimir
prensliklerini yağmaladı ve Moskova'yı yerle bir etti. Batıya yönelmeden
önce 1240'ta ilk Kiev'i kuşatma sonucunu aldı. 1241'de Galiçya yağmalandı,
Krakov yerle bir edildi. 9 Nisan 1241'de Sakallı Heinrich yönetimindeki Polonya
prensleri Silezya'da Legnica ovasında parça parça edildi. Moğolların zaferlerinin
nişanesi olarak dokuz torba dolusu sağ kulak topladıkları söylenir.
Akının başka bir kolu Macaristan'a yöneldi ve IV. Bela yönetimindeki Macar
prensleri Tisza ırmağında aynı kadere uğradılar. Batu sonra doğuya döndü,
Volga ağzında Saray'da kamp kurdu. 1259 ve 1287'de benzer yağma akınları
yapıldı [HEJNAL],
Moğol işgalleri birçok ülkenin yüzünü değiştirdi. Batu Han'm atlıları Volga'ya
ayrılmamak üzere yerleşti. Volga ile Don arasında kurulan Allın Ordu
devleti, muhteşem başkentine sürekli akınlar düzenledikleri Volga Bulgarlarının
yerini aldılar. 1552-1556'da Moskof prensliğinin ilhak edeceği Kazan ve
Asırakan hanlıkları modern Tataristan'm temelini oluşturan Asyalı nüfusun
coğrafyasını yarattı. Kırım Tatarları Bahçesaray'daki başkentlerinde çambul,
yani akınlarla yüzyıllarca yaşayan bir devlet oluşturdular. Onların varlığı daha
sonra Dinyeper ve Don'da oluşan ve uzun süre komşu Ukrayna'ya yerleşimi
geciktiren Kazak topluluklarını doğurdu.
HEJNAL
i
I
Macarca şafak anlamındaki bir sözcükten gelen ve bundan kalk borusu anlamını ka-
7,anan Hejııal behçeye düşman saldırısını haber veren trampet sesi olarak geçti
llcjnal Krakovvski
Bugün hvjnal mariaski. yani Sı Vlary trampet çağrısı eski krakov'un birçok ilginçliğinden
biridir. Kemin meydanına bakan eski kilisenin kulesinde çalınır. Gece
gündüz, yaz kış her saaı başı çalınır ve her seferinde kuzeye, güneye, doğuya ve batıya
doğru dön kez tekrarlanır. Açık akorlarla basil bir melodidir ve son kadansları
daima kısa iıılulıır. 121 l'de veya belki de ^JÖ'da bir Moğol okııyla boğazından vurulan
ırampetçinın anısını yaşatmakladır. Kesmiıyc uğrasa da onun trampet çalma-