12.02.2018 Views

Norman Davies - Avrupa Tarihi

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

de yaklaşık üç yiiz bin kın., zaman ve mekanın aralıkları rölatifti. 1905'lc, Annalcn<br />

der Physik ("Bir Gövdenin Ataleti Enerji Içerğine mi Bağlıdır?") başlıklı bir makale<br />

yayımladı. Klaşik fiziği altüst cdecek olan vc nükleer çağın temellerinde yatacak<br />

olan denklemi içermekteydi. E = enerji, m = kitle vc e = ışık hızı ise. e = mc 2 .<br />

Bu Özel Rölativite Kuramına ek olarak Einstein. Nevvton'un Yerçekimi Yasalarının<br />

yerine koyacağı Genel Rölativite Kuramını üretti. Bu kuantum fiziğine büyük bir<br />

katkı yaptı. I914'te Berlin'deki Kaiser Wilhelm Enstitüsüne geçti, 1921'de bir Nobel<br />

Ödülü aldı.<br />

Kuramlarının doğruluğunun kanıtlanmasından öneeki günlerde, hiç durmadan<br />

kaygılanmaktaydı. Bir kezinde şöyle demişti. "Rölativite doğruluğunu kanıtlarsa. Alınanlar<br />

bana bir Alman diyecek, isviçreliler bir isviçreli ve Fransızlar büyük bir bilim<br />

adamı. Rölativitenin yanlışlığı kanıtlanırsa. Fransızlar bana bir İsviçreli diyecek,<br />

İsviçreliler bir Alman ve Almanlar da bir Yahudi." 1<br />

1933 yılında Einstein, Nazilerden kaçarak Paris'e iltica etmeye çabaladığında,<br />

Collöge de Fraııce onu işe almayı Alman vatandaşlığı nedeniyle reddetti, bunun<br />

yanı sıra onu ABD'ye gitmeye zorladı. <strong>Avrupa</strong>. <strong>Avrupa</strong>'nın en parlak zekâsını elinden<br />

kaçırdı.<br />

SES<br />

ÜN1X ŞAİR ROBERT BROWN IMG. 188SVin sonlarında ya da 1889'un başlarında<br />

Kondra'daki evinde Edison'uıı "mükemmelleştirilmiş fonografının yararına bazı şiirlerini<br />

okumaya davet edilecekti. En ünlü şiirine başladı:<br />

Czeııgıye atladım ve Joris ve o:<br />

Dörtnala gittim. Direk gitti ve üçümüz lıeraber gittik dörtnala.<br />

"Tanrı'nın Hızı" diye bağırdı nöbetçi, geçit sürgüleri çekilmemiş:<br />

"Hız" diye yankıladı duvar içinden dörtnala geçtiğimiz.<br />

Birbirimize tek söz etmeden, büyük huzuru yaşıyorduk.<br />

Omuz omuza, adım adıma, hızımızı lıic değiştirmeden:<br />

ttyerimüe döndüm ve... ve... 1<br />

Birkaç dizeden sonra durakladı ve kırk yıldan fazla zaman önce yazılmış sözleri<br />

unuttuğunu itiraf etti. Bunu telafi ederken, alkışlar arasında Vir. Fdison'un ünlü makinesine<br />

konuştuğu günleri hiçbir zaman unutmayacağını söyledi. Bu doğaçlama ve<br />

tarihsiz ı^erformans varlığını sürdürecek ilk ses kayıtlarından birine neden oldu. 2<br />

Aynı yıl Alman Emile Berliner içinde yumuşak silindirler yerine plaklar kullanılan<br />

ve böylece daha kolay kopyalanabildi Gramofonunu tanıttı. Tlıurlngla'daki Walterhausen'ın<br />

Kammarer und Reinhardt oyuncak firması tarafından üretilen gramofon<br />

kısa zamanda kitle pazarı için ses kayıtlarının temeli, modern hayatın temel bir<br />

Özelliği haline geldi. 3

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!