Norman Davies - Avrupa Tarihi

anlaşılmıştır. Bütün teknolojik ilerlemeler, din değiştirmeler, dil evrimleri dikkate
alınmalıdır.
VENDANGB
TARIMSAL klimatoloji, kitaplarda bulanan ve doğanın kendinde saklı kayıtlara dayanır.
Birinci gruba kitaplar, anı defterleri, seyyah öyküleri, malikâne yöneticileri
(çiftlik kâhyaları), tahıl tüccarları, şarap üreticileri tarafından kaydedilen hava durumu
bilgileri de dahildir. İkinci gruba ise ağaçların gövde çapları, fosiller, tortular,
sarkıtlar, buzullar girer. 1
Çok eski dönemlerde bile Doğanın kendi verilerinin doğruluğu şaşırtıcı, hayranlık
vericidir. Kırım'daki büyük Tuz Gölti'nün yıllık tortuları, MÖ 229-Te kadar gider.
Büyük dikitlerden bazılarının, örneğin Jura'daki Aven d'Orgnac'ın yaşı 7000
yıldan fazladır. Bu dikitlerin kalsit lortularındaki yoğunluk farklılıkları, yağmur yağışının
tarihsel özelliklerini yansıtır.
Fonoloji. meyve olgunlaşmasını inceler; şarap rekoltesi tarihiyle ilgili olarak
yoğun şekilde kullanılmıştır. Fransa'da birçok bağ, yüzyıllar boyunca her yıl. üzümlerin
toplanmasına ne zaman başlanacağını bildiren kamu ilanları yayımlamıştır.
Başlangıç tarihi erkense bu, güneşli bir yetişme mevsimine, geçse soğuk bir mevsime
kanıttır. Tarihçiler bu hasat başlama zamanlarım alt alta sıralayarak, belirli bir
yerin "fenoloıik dizisini" Lam olarak, hem de çok uzuıı dönemler için. çıkartabilirler,
Farklı yerlerin fenolojik serilerini karşılaştırarak her bölgenin ortalama mevsim tarihlerini
ortaya çıkartabilirler. Bu courbcs dc vendanges (bağbozumu eğrileri) iklim
değişmelerinin kesin ve doğru göstergeler id ir 2 (Bkz. tik 111. s. 1280).
Buzulların hareketleri bir başka bilgt kaynağıdır. Buzullar, soğuk dönemlerde
ilerler, kısmen sıcak dönemlerde geri çekilir. Dahası. Avrupa'nın en yüksek buzulunun
herhangi belirli bir yıl içindeki uzunluğu genellikle bizzat görgü tanığı hesaplarından,
eski baskı kitaplardan, resmi kayıtlardan çıkart t la bilmektedir, Chambrc des
Complcs da Smm*(Savoie Vergi Dairesi) arşivine benzer arşivlerde, köyleri tahrip
eden veya halkın vergi ve öşürlerini ödeyememesine yol açan buzul ilerlemeleri hakkında
müfettiş raporları vardır. Örneğin Charmonix'te bir felaket yılı olan löOO'dc
Mont Blanc'ın gerek Fransa gerek İtalya yakasındaki halk gelecek korkusu içinde yaşamıştır.
Hepsinin de on altıncı yüzyıl sonlarına rastlayan başlangıçları, bugünkü
pozisyonlarından kilometrelerce aşağıda bulunan Vler de Glace (Buz Denizi) üzerini:
veya Valais'deki Rhonegelıscher, Tyrol'deki Vernagt üzerine yapılan ayrıntılı çalışmalar.
Avrupa'daki "Küçük Buz Çağı'nın bir gerçek olduğunu göstermektedir. Buzulların
en çok eridiği dönemler. 1599-1600, Kİ40-I650. 1680. 1716-1720've 1770'
Lir 1653'Le yerli halk. Alelsch buzulunun tabanına Sı. Ignatius'un bir heykelini cesaretle,
yerleştirmiş ve buzul durmuştur, fin son buzul çekilmesi 1850'den bu yana devanı
ölmektedir 3