Norman Davies - Avrupa Tarihi

Du/ıring (1878) ve Ailenin, Ö?d Mülkiyetin ve Devletin Kökenleri (1884) etkin
devrimcilere büyük cesaret verdi.
Şimdiki yorumcular Marx'in arkasında bıraktığı yazıları kayda değer bulmama
eğilimindeler. "Marx", diyorlar, "liberal Avrupa'nın tanımlayıcısıydı"
veya "tipik bir on dokuzuncu yüzyıl toplum kuramcısıydı.'"" Haklı olabilirler;
ancak bir noktayı unutuyorlar. Marksizmin entelektüel bükülmezliği, heyecan
gücünün çok daha altında kalmıştı. Toplumsal adalet hayalleri için Marx'in bilimsel
bir temel sağladığına inanan büyük çoğunluk, yazılarına hiçbir zaman
eleştirel bir şekilde bakmadı. Marx, farkında olmadan onlara başka bir alt din
sağlamış oldu.
Sosyalizm için bilinen taban yeni işçi sınıfı tarafından sağlandı. Pratikteyse,
birçok işçi açıkça idare ediliyordu ve neredeyse tüm sosyalist örgütler orta
sınıf entelektüeller tarahndan yönetiliyordu. İngiliz Fabian Derneği bunun ilk
örneğiydi. Acemi işçi sınıfının küçük kaldığı Doğu Avrupa'da, sosyalizm Rusya'da
olduğu gibi uluslararası darbeciler tarafından veya Polonya'da olduğu gibi,
milliyetçi rakipleri tarafından öğütlenen etnik bölücülüklerin üstesinden
gelmeyi umaıı bağımsızlık hareketinin o kolu tarafından ele alınmıştı. Bir taraftarlar
kitlesiyle sosyalist hareketleri harekete geçirme çabaları, tekrar tekrar
yerel çıkarlar, hükümet baskıları ya da entelektüel seçkincilik duvarlarına
çarptı. Birçok ülkede, şu ya da bu tip sosyalist partiler genellikle yıllar boyunca
boşuna çabalayarak varlıkları için mücadele ettiler. Partilerin saygıdeğer bir
yol alışının sağlanabilmesi 1980'lerde oldu (Bkz. Ek III, s. 1368). En önemli
parti olan Alman Sosyal Demokrat Parti (SPD), Bismarck'ın sosyalizm karşıtı
yasası altındaki on iki yıllık sürgünden sonra, 1890 yılında kalıcı olarak kuruldu.
Kökeni 1875 Gotha Programına ve Lassalle'in birliğinin değişik Marksist
gruplarla birleşmesine uzanmaktaydı. 1891 Erfurt Programı büyük ölçüde
Kari Kautsky (1854-1938) tarafından formüle edildi ve açıkça Marksistti. Fakat
kısa zaman sonra sosyalizmin vahiyci görüşünü reddeden Eduard Bernstein'ın
(1850-1932) değişiklik taraftan eleştirileri, hem de Reichs tag'da ki parti
liderlerinin pragmatik eğilimleri yoluyla ılımlı hale getirildi.
Hareketin uluslararası kolu da benzer güçlüklerle karşılaştı, "Birinci Enternasyonal"
Marksistlerin ve anarşistlerin karşılıklı suçlamaları içinde parçalandı.
1889'da Brüksel'de kalıcı bir sekreterlik kurmayı başaran "İkinci Enternasyonal"
kısa zamanda SPD'nin temsilcilerinin hâkimiyeti altına girdi. Kongreler
düzenledi, büyük ölçüde barışçı amaçla bir baskı grubu olarak hareket
etti ve ulusal kollarından hiçbirinin savaşa karşı çıkmadığı 1914 yılında yok
oldu. Ortadan kalkması, V. 1. Ulyanov (Lenin, 1870-1924) ve aynı zihniyeti
paylaşan diğer darbeciler gibi sürgünler tarafından yönetilen devrimci Rus
partisi dışındaki diğerleri tarafından meydan boş bırakıldı.
Rus devrimci geleneği, onu ateşleyen otokrasi kadar eskiydi. On dokuzuncu
yüzyılda ilk kez vücut bulması 1825 Dekabristleriyle (Fransız ve Polonyalıların
fikirlerinden etkilenen bir subaylar kardeşlik cemiyeti) oldu. Fakat
sonraki on yıllarda, Alexander Herzen (1812-1870) ve Nikolai Çernişevski'nin
(1828-1889) önderliğinde giderek sosyalist, popülist ve anarşist tatlar aldı.