12.02.2018 Views

Norman Davies - Avrupa Tarihi

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

:anbul'a gitti. 39 Çoğunun gizlice Yahudiliğe bağlı kaldığı converso sınıfı büyüdü.<br />

1502 kararıyla Müslümanlara da aynı seçim dayatıldı. Çoğu Kuzey Afrika'ya<br />

göç etti, kalanlar kuşkulu din değiştirenler muris«) grubu olarak ikinci<br />

bir sınıf oluşturdular. Sadece Aragon'da Cories, kralın Müslüman serf sınıfı<br />

mudegarelerin din değiştirmeye zorlamasına engel oldu. Dinsel nefret ve kuşku<br />

ortamında Engizisyonla başa çıkılamazdı. Autos-de-je ("inanca uygun eylem")<br />

ateşi bütün İspanya'yı sarmıştı. İspanyollar iimpieja dc sangrc ("saf<br />

kan") konusunda takıntılı hale geldiler.<br />

Granada'nın 1492'de düşüşüyle, Cenovalı bir denizcinin Santa Fe'ye Katolik<br />

monarklardan destek islemeye gelişi raslantıyla çakışır. Cristobal Colon<br />

olarak bilinen Kristof Kolonıb (Cristofore Colombo, y. 1446-1506) uzun zamandır<br />

Asya'ya ulaşmak için destek arıyordu. Burada, Granada'nın düşüşünden<br />

sonra işi bağladı. 3 Ağustos'la "Okyanus Amirali", Santa Maria, Pinta ve<br />

N'ina adlı gemileriyle yola çıktı. On hafta sonra 12 (21) Ekim sabah saat ikide<br />

tayfalar karayı gördüler. Kolomb gün ağarırken karaya çıktı, yeri öptü ve burava<br />

Kastilya ve Leon adına el koyarak San Salvador adını verdi. Azor ve Lizbon<br />

yoluyla 15 Mart 1493'te Palos'a döndü; Hint adalarına giden yolu bulduğuna<br />

emindi. 40<br />

Aynı yıl, İspanya ve Portekiz arasındaki şiddetli çekişme nedeniyle Papa<br />

VI. Alexander ikisi arasındaki deniz çıkar bölgelerinin sınırını belirlemeyi kabul<br />

etti. Azorların yüz fersah açığından geçen çizginin batısında kalan bütün<br />

yeni topraklar İspanya'ya ait olacaktı, çizginin doğusu Portekiz'indi. Dünya<br />

yalnızca papanın otoritesiyle ikiye bölünmüştü. Olay ortaçağa yakışıyordu.<br />

Ama Iberya krallıkları Müslüman işgalinden kurtulmuş olmasalar böyle bir<br />

olay gerçekleşemez, gerçekleşse de sonuç vermezdi. Ne de olsa Ferdinando ve<br />

Isabella Granada'nın düşüşüne kadar Kolomb'la görüşmeyi inatla reddetmişlerdi<br />

[DEVLET],<br />

Uç bin mil doğuda, Hıristiyanlığın öteki ucunda, Hırisıiyan-Müslüman<br />

cephesindeki değişim aynı biçimde sonuçlarını veriyordu. Yunan geleneğine<br />

bağlı Ortodokslar, küçük Bizans İmparatorluğu ve tabileri dışında Osmanlı yönetimine<br />

tabi olmuşlardı. Slav geleneğine bağlı Ortodokslar, bazı küçük istisnalarla<br />

Talar, Polonya-Litvanya veya Macar yönetimi altındaydılar. Konstantinopolis<br />

bu koşullarda düştü. Sanki <strong>Avrupa</strong>'nın Ortodoksları Asya ve Afrika<br />

Ortodoksların»! yedinci yüzyıldan beri yaşadığı aynı sonu gelmez tutsaklık<br />

kaderini yaşayacakmış gibi görünüyordu. Yalnızca bir tek yerde, Moskova<br />

kentinde farklı bir kader düşünülüyordu.<br />

Moskova oıı beşinci yüzyıl ortalarında, resmen Tatar hanına bağlı olsa da<br />

sınırlı bir özerkliğe sahipti. Gözlerini kaybedip bütün gücünü oğlu ve varisi<br />

için kullanan Büyük Prens II. Vasili (h. 1425-1462) tarafından yönetiliyordu.<br />

Dolayısıyla III. lvan (h. 1462-1505), tahta çıktığında deneyimli bir siyasetçi<br />

olmuştu. Bir zamanlar güçlü olan Altın Ordu büyük ölçüde zayıflamıştı ve<br />

Moskova 1425'ten beri ödediği yıllık haracı ödemedi. Sonuçta lvan, Tatar boyunduruğundan<br />

bütünüyle kurtulma umudundaydı. Bunu yaparken, güneyin<br />

Müslümanları ve batının Polonya-Litvanya Katoliklerine karşı Ortodoks Hıris-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!