12.02.2018 Views

Norman Davies - Avrupa Tarihi

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

yemini ve hakire yaşam bıız gibi soğıık imalar taşımaya başlamıştır. (...) Bizim dönemimize<br />

ilişkin olarak yardım veya rahatlatma babında ne söylerse söylesinler okuyucu<br />

kendi kararını kendi vermelidir." 3<br />

En yeni araştırma, Hıristiyanlıkla Yahudiliğin, belki iki yüzyıl için tamamen<br />

ayrılmadığını düşünmek eğilimindedir. Birbiriyle örtüşen bu iki toplum, onlarca<br />

yıl aynı mesihsel umudu paylaşmış olabilir. Ölü Deniz Belgelerinin yeni<br />

yayımlanan bölümlerindeki, MÖ 200-MS 50 döneminden kalma Yahudi metinleri,<br />

Hıristiyan lncilleri ile olağanüstü bir benzerlik içindedir. Bir görüşe göre<br />

Hıristiyanlarla Museviler arasındaki kesin kopma MS 131 yılında, Roma İmparatorluğuna<br />

karşı ikinci Musevi ayaklanmasının lideri Simon-Bar Kokhba,<br />

kendini Mesih ilan edince meydana gelmiştir 30 (PASQUA1.<br />

Kesin ayrılma tarihi ne olursa olsun, Hıristiyanlığın yanında Yahudiliğin<br />

varlığı asla ortadan kaldırılmamıştır. İki binyıl boyunca her hafta, Cuma akşamı<br />

Yahudi sebt günü (yedinci gün, ibadet günü), Pazar günleri yapılan Hıristiyan<br />

ibadetinden daima önce gelmiştir. Mumların yakılmasından ve barış için<br />

dua edilmesinden sonra, on emir tabletlerinin bulunduğu sandığın açılması ve<br />

Yasa Kiıabı'ndan, Tevrat'tan bir bölüm okunmasıyla ayin sona erer:<br />

Tevrat, bir yaşam ağacıdır<br />

ona sıkı sarılanlar için ve<br />

ona sıkı sarılanlar kutsanır. Onun<br />

gösterdiği yollar mutluluk yollarıdır<br />

ve onun bütün yolları barıştır.<br />

ETZ CHA-Y1M H1<br />

LA-MA-CHA-Z1-KIM BA<br />

V'TOM-CHE-HA M'-SHAR<br />

D'RA-CHE-HA DAR-CHEY NO-AM<br />

V'CHOL N'Tl-VO-TE-HA SHA-LOM<br />

naM? ri'DDin] rrç<br />

:dity rrnın'O}<br />

(Sandık kapatılır, cemaat oturur.) 3 '<br />

Erken Hıristiyanlığın birçok rakibi vardır, imparatorluğun ilk iki yüzyılında<br />

gizemli lsis, Kibele ve Pers güneş tanrısı Mitras tapınılan güçlüdür. Erken<br />

Hıristiyanlıkla, vecd halinde tanrıyla birliktelik, bir kişisel Kurtarıcı veya<br />

Efendi kavramı, vaftize benzer katılım törenleri dahil birçok önemli özelliği<br />

paylaşmışlardır. Dine antropolojik yaklaşım, bu benzerlikleri vurgulayacaktır.<br />

Gnostisizm de (Hıristiyanlığın ilk döneminde yaratılışla ilgili sırları bilmek<br />

iddiasındaki felsefe-din kanştmı bir mezhep), Hıristiyanlıkla birçok ortak<br />

noktaya sahiptir. Gnostikler köken olarak filozof, yani "bilgi peşinde koşanlardır,<br />

ama sonradan daha dini bir karaktere bürünmüşlerdir. Önemli ölçüde

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!