12.02.2018 Views

Norman Davies - Avrupa Tarihi

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Çocukların oyun arkadaşlarının yüzlerine tükürmeleri affedilmez bir kabalıktır<br />

(ba Salle. 1774).<br />

Tükürmek daııııa imrendirici bir alışkanlıktır. Kaba ve uygunsuz oluşunun yanında.<br />

sağlık için de çok koludur (İngiliz. 1859).<br />

Bugün babalarımızın açıkça yapmaktan tereddüt etmediklerini bizlerin saklayarak<br />

yaptığımızı fark ettiniz mi7. Tükürük hokkası modern evlerde- artık bulunmayan<br />

bir ev eşyasıdır (Cabarıes, 19H)). 3<br />

Tükürme ihtiyacının on sekizinci yüzyıla kadar, sınırlamaların nerede, ne zaman<br />

ve nasıl lükıirüldüğüyle ilgili olarak sürekli artmasıyla birlikte engellenmemiş<br />

olduğu görülüyor. On dokuzuncu yüzyılda lüktirme, belki verem korkusuyla, kölıi<br />

davranışlar araşma girdi. Ama görgü kurallarıyla tüttin çiğneme alışkanlığının bir<br />

gereği olan tükürük hokkasının varlığı, belirli derecede ikiyüzlülük bulunduğunu da<br />

ortaya koyuyor. Ancak yirminci yüzyılda lam bir yasaklama etkin hale geldi.<br />

1960'lara kadar bondra otobüslerinde "Tükürmeyiniz" levhaları asılıydı. Bu sırada<br />

bazı i'oek grupları hayranlarını, toplumsal karşı çıkışın göstergesi olarak tükürmeye<br />

çağırıyordu. Tükürme saygınlığın işaretine dönüşecekti.<br />

"Uygarlaşma süreci" toplum içindeki davranışlarda kendi hareketlerini giderek<br />

daha fazla sınırlama olarak görülmeye başladığı gibi, çocuk eğitimi de yetişkinlerde<br />

kendini sınırlama yaraiır:<br />

böylece yüzyıllar alan ve ulanılır, çirkin davranışlara ilişkin standartların doğduğu<br />

loplumsal-tarihsel süreç, bireyin kendi yaşamında kısa biçimiyle yemden yaşanır...<br />

Biogenesıs yasalarına paralel sosyogenesis ve psikogenesisln temel yasalarından<br />

da söz etmek mümkün görülmektedir.' 3<br />

Bu "uygarlaşma" kuramını eleştirenler, uygarlığın bu dar tanımına itiraz edebilirler.<br />

Bazıları bunun özel Alman kuramı olduğunu düşünebilir: düzgün davranışlar<br />

ve boş kafalar. Birçok kişi aavoir vivıv sanatın in insanın tükürük ve bağırsak<br />

kontrolüyle gümüş masa takımlarını kullanma yeteneğinden daha fazla bir şey olduğunda<br />

ısrar edebilir. Norbcrl Elias'ın "uygarlık eğrileri" ve eşitsiz gelişme kuramı<br />

herkesi ikna edeme.yebillr. faksı herkes "Batılı uygar adam"la, hijyen, saygı, bireysellik<br />

ve "kişisel mekân" kavramlarının gerçek anlamlarıyla bulunmadığı ortaçağ<br />

davranış biçimlerini birbirinden ayıran bir uçurumun varlığını kabul edecektir. Yalnız<br />

bazı ortaçağ öğülleri üstünde düşünmek bunun için yel erlidir:<br />

Hanımlara hizmet ederken miğfer giyinmek... Uygunsuz davranıştır.<br />

lili tuttuğun parmaklarınla burnunu sümkürme.<br />

liger boğazını temizleyeceksen bunu paltonla örterek kibarca yap.<br />

Yellenme öksürükle gızlenmelidir.<br />

Oturmadan önce. oturacağın yerin kirli olmadığından emin ol.<br />

İşeyen veya dışkılayan birine selam vermek kibar bir davranış değildir.<br />

Yerken, yoksulları unuiuıa. Tanrı da seni ödüllendirsin/'

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!