12.02.2018 Views

Norman Davies - Avrupa Tarihi

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

kümeli aşağılayıcı bir barışa imza atmaya zorunlu bırakıldı. 1871 Mayısında<br />

Alsace-Lorraine'i bırakmaya, büyük bir savaş tazminatı ödemeye ve Alman işgalini<br />

iki yıl süreyle kabule mecbur kaldı.<br />

Prusya'nın vakur zaferi birçok uzun dönemli sonuç doğurmuştu. Birleşik<br />

bir Alman İmparatorluğunun ilan edilmesini kolaylaştırdı ve Versailles'da toplanmış<br />

Alman prensleri tarafından ilk imparator olarak Prusya Kralı l. Wilhelm<br />

(h. 1871-1888) ilan edildi. Alınan karar uyarınca yeni Almanya, askeri<br />

yiğitlikte kimseden aşağı kalmayacaktı. Bunlar Fransa'da çaresiz Paris Komün<br />

olaylarını tahrik ederek "büyük ısrarla" intikam arayan Alman karşıtı hırsların<br />

ateşini artırdı.<br />

Daha sonra "Şark Sorunu" adını alacak olgu, iki bağlantılı ve görünüşte<br />

engellenemeyecek olan süreçte gelişti: Rus İmparatorluğunun sürekli yayılması<br />

ve Osmanlıların kalıcı geri çekilmesi. Balkan milletlerinin bağımsızlığına,<br />

Kırım Savaşına (1854-1856) ve 1914 kriziyle sonuçlanacak bir dizi karışıklığa<br />

yol açtı. Osmanlıların çöküşü yüzyıl ilerledikçe daha da belirgin görünüyordu.<br />

Bu Ruslar için tamamen arzu edilen bir şeydi. Boğazlar üzerinde yeniden Hıristiyan<br />

hâkimiyetinin kurulması, Üçüncü Roma mitosunu, formüle edilmesinden<br />

beri Çarlık Rusyasının nihai amacını oluşturmuştu. Boğazlara egemen<br />

olmak, Rusya'nın sıcak sulara sınırsız olarak açılması rüyasını gerçekleştirecekti.<br />

Dostoyevski'nin 1871 de zafer beklentileri içinde söylediği gibi: "Konstantiniye<br />

bizim olacaktır!" Diğer güçler için "<strong>Avrupa</strong>'nın hasta adamı"nın çöküşü<br />

birçok tehlike içermekteydi. Britanya, Hindistan'a olan iletişim hatlarından<br />

kaygı duyuyordu. Avusturya kendini güneydoğu sınırında Rusya tarafından<br />

desteklenmiş bir devletler güruhu tarafından tehdit edilmiş hissediyordu.<br />

Almanya kendisinin askeri gücünü bir gün elinden alabilecek tek kara gücünün<br />

yükselişinden kaygı duyuyordu,<br />

Rusya'nın önlenemez yayılması 1683-1914 yılları arası dönemde ortalama<br />

olarak günde 140 km 2 olarak hesaplanmıştır. 70 Napoleon Savaşlarının kazancının<br />

ardından, ana ivmeler artık Çin ve Japonya aleyhine, Rusların bazen<br />

"Orta Güney" dedikleri Kafkaslar ve Orta Asya'ya yönlendirilmişti. Ne var ki,<br />

<strong>Avrupa</strong> da hoşgörünün sınırlarını sürekli zorlayan Ayı'ya karşı bağışık değildi.<br />

Rusya'nın Yunan bağımsızlık savaşına müdahalesi alarm çanlarını çalmış ve<br />

Edirne Antlaşmasından (1829) kazancı Tuna deltasının ufak bir köşesiyle sınırlandırılmıştı.<br />

1831'de olduğu gibi 1863'te de Rusya'nın Polonya'nın nominal<br />

bağımsızlığını ihlali, Britanya ve Fransa'nın sert protestolarına yol açtı. Fakat<br />

bu kendilerinin de gem vurmak zorunda oldukları Polonya toprağına sahip<br />

olan Berlin ve Viyana için kötü değildi. Böylece hiçbir şey yapılmadı. Rusya'nın<br />

1853'te Tuna prensliklerine ilerlemesi Avusturya'dan ivedi bir askeri reaksiyona<br />

ve Kırım Savaşına öncülük etti (Bkz. aşağıda). Bundan sonra St.<br />

Petersburg <strong>Avrupa</strong>'da doğrudan ilhakların pahalıya mal olacağını ve imparatorluğun<br />

bazı yerlerinin üstün donanmaya sahip güçlerden gelebilecek saldırılara<br />

açık olduğunu anladı. Kuzey Amerika'dan çekilme kararı alındı ve<br />

1867'de Alaska ABD'ye cüzi bir miktar olan sekiz milyon dolara satıldı. Mülk<br />

daha başka yerlerde daha kolay alınabilirdi. 1859'da yarım yüzyıllık bir vahşet

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!