12.02.2018 Views

Norman Davies - Avrupa Tarihi

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

aşbakanının kızı ve romantik düşüncelerin en etkili pazarlayıcılarından biri<br />

(Mme de Staël, 1766-1817) Germaine Necker'indi. Kendi çapında bir yazar<br />

olan Mme de Staël, ilk önce Paris'teki Rue du B«c'ta ve sonra sürgünde günün<br />

tüm aydınlarını yönetmekteydi. Romanı Delphine (1803) feminist eğilimlere<br />

sahiptir; Corinne (1807) bir tutku bildirişiydi; De I'Allemagne (1810) Alman<br />

Romantizmini Fransa için ulaşılabilir yapan bir kitapçıktı.<br />

Ancak mantık, felsefeciler onun aleyhine dönene kadar uysallaştırılmamıştı.<br />

Vico'nun Aydınlanmayla yolunun ilk ayrılışı Doğu Prusya'nın olası olmayan<br />

dekorunda gerçekleşti. Hiç kuşkusuz felsefeciler arasında bir dev olan<br />

lmmanuel Kant (1724-1804) Mantık ve Romantizm arasındaki uçurumu doldurdu.<br />

Bir dindar, bir bekâr ve bilgiçlik taslayan geleneğin bir meyvesi olarak<br />

hayal süresinin heyecan verici olaylarından alışılmadık şekilde yalıtılmıştı.<br />

Yerlisi olduğu Königsberg'in çevresinden bir kez bile ayrılmamış ve buruşuk,<br />

yoğun, profesörce düzyazılar yazarak kendini her şeyin ötesinde ulaşılmaz<br />

yapmıştı. (Bir eleştirmen şöyle yazmıştır: "Coleridge Kantçı evresindeyken<br />

düzyazısını geliştirmemiştir." 9 ) Ancak Kant'ın Üç Eleştirisi, ondan sonra gelen<br />

neredeyse tüm felsefecilerin minnettar olduklarını iddia ettikleri bir fikirler<br />

bütünü sunmuştur.<br />

FREUDE<br />

FRIEDRICII SCMILI.KR, 1785 yılında, Leipzig yakınındaki Gohlis köyünde. An der<br />

Fıvudc. "IMeşc Üzerine l.irik Deyiş"i besteledi. Bu, umutsuz bir aşk macerası ve<br />

Mannhcim'da aşırı yoksulluk içinde geçen bir kışın ardından onu kaplayan ruhani<br />

özgürlüğe bir şükran sarkışıydı. Siyasal olduğu kadar kişisel vurguları da vardı: Orijinal<br />

adının "Özgürlüğe İlahi" olduğu yönündeki ısrarlı söylenti sürmektedir:<br />

Freude, schöner Götterfunken.<br />

Tochter aus lilyssium.<br />

wir betreten feuertrunken.<br />

Himmlische, dein Heiligtum<br />

Deine Zauhe binden wieder.<br />

was die Mode streng geteilt:<br />

alle Menschen werden Brüder.<br />

Won dein sanHer Flöget will.<br />

Seid umschlungen. Millionen!<br />

Diesen Kuss der ganzer Well<br />

Brüder • überm Sternenzelt<br />

Muss ein lieber Vater wohnen'<br />

Neşe. Tanrıların parlak kıvılcımı<br />

ülysium'un kızı, ceıınet varlığı<br />

ateşle sarhoş olduk<br />

senin kutsal tapınağın<br />

büyün tekrar birleştirmekte<br />

uzlarımın böldüğünü<br />

lum insanlar kardeş olacak<br />

Yumuşak kanatlarının yayıldığı yerde<br />

Kucaklaşın. milyonlar!<br />

bu öpücük tüm dünya için<br />

Kardeşler, yıldızlı gökktıbbenin iistiinde<br />

Sevgili bir baba yaşamalı<br />

Genç Beethoven yedi yıl sonra lirik deyişi müziğe dökme niyetini açıkça belirtti. Bunun<br />

hakkında otuz yıldan fazla bir süre boyunca düşünecekti.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!