Norman Davies - Avrupa Tarihi

COMBRAY
AVRUPA geçmiş zamanı anımsatırı .yerlerle doludur. Kal; a t Chartres yakınlarındaki
llliers köyünün benzeri yoktur. Çünkü orası Marcel Protısı'a çocukluk tatillerini sunduğu
ve ontın zihninde "Coınbray" olarak yeniden yaratılacak olan yerdi.
Tüm edebiyat ustaları içinde Proust üstün bir zamanlaınaoıydı ve böylece tarihçilerin
özel ilgisini çeken bir yazardı. Geçmişin hiçbir zaman ölmeyeceğine ve yarı
bilinçli belleğin en alt seviyelerinden sanat yoluyla tekrar yakalanabileceğine ikna
olmuştu. Bu nedenle, bir bardak çayın içinde kekin parçalanması gibi olağan bir kaza
sonsuza kadar kaybolmasına rağmen yer ve olayların anımsamasını başlatabilirdi.
Daha kesin olarak, sadece geçmişteki benzer olağanlıkların anımsamalarını değil,
ayrılmaz şekilde bağlantılı oldukları his ve deneyim dünyasının anımsamalarını başlatabilirdi.
Bu nedenli; Proust 1903'ten 1922'ye kadar on dokuz yılını, geçmişi yaşama
döndürme çabasıyla dünyadan izole olmuş şekilde Paris'teki dezenfekte edilmiş
mantar kaplı bir odada hapis olarak geçirdi. Gençlik sıkıntıları ve sayısız düşünceleriyle
beraber yeniden canlandırdıklarının çoğu llliers'de bulunabilirdi -"la maison de
Tanle l-tmıc". "la rue de l'Oisvau-Fhk'he". le Parc (le Tansonvtlic", "du côlâ de chez
Swann. "*
Buralar büyük bir adamın doğduğu, öldüğü ve ona saygı göstermek için ziyaret
edilen yerlerden biri değildi. Buralar hayran olduğu, ona düşünceler sunan
ve hâlâ bü düşüncelere bekçilik eden... yerlerdir. 1
Genel olarak geçmişin rtıhıı en iyi şekilde küçük mahrem müzelerde korunur. Charles
Dickens'in ruhu Doughty St. Uoııdra WCl'deki evinde hâlâ hissedilebilir; Trier'deki
pek çok sıkıntıya rağmen SPD tarafından korunan Marxhaus'da genç
Ylarx'm hayatı ziyaret edilebilir; ve kişi kendini Viyana'da Bergslrassc 19'dakı evinde
Preud'ün kırmızı kadife kanepesine uzanmış hayal edebilir. Kakat kayıp zamanı
araştırmadaki nihai yolculuk, sadece Proust.'un onuruna uygun şekilde "llliers-
Combray" olarak yeniden adlandırılan Rııre-et-l.oir'daki o çok sıradan köye yönlendirilebilir.
Uluslararası İlişkiler on dokuzuncu yüzyıl boyunca dikkate değer ölçüde sabit
kaldı. Avrupa, Viyana Kongresini düzenleyen ve aralarında 1815'ten itibaren
genel bir çatışma çıkmayan beş Başat Güç tarafından idare edilmeye devam etti.
Çıkan savaşlar hem zaman hem de kapsam açısından sınırlıydı. Yerel olarak
denetlenemeyen devrimci ayaklanmaları bastrımak için Güçlerden birinin müdahale
edebildiği uluslararası polis hareketleri oldu. Fransa'nın İspanya ve
* Orijinal meılnde le tok' de ehej Sudun biçiminde yer alan bu eserin doğru adı Du cûlt