Norman Davies - Avrupa Tarihi

Batı Avrupa'nın büyük başarı öyküsü gösterdiği ekonomik performansla
yatmakladır. 1948'den sonra gerçekleşen ekonomik yeniden doğuşun hızıyla
kapsamı Avrupa tarihinde benzersizdir ve Japonya dışında dünyada da eşi
yoktur. Öylesine beklenmedik ve mucizevidir ki tarihçiler onun nedenleri konusunda
kolayca anlaşamazlar. Açıklanmaktan daha çok betimlenmektedir.
Şurası açık ki başlangıcım Marshall Yardımına, ABD ile karşılıklı eıkilenmenin
sürmesine ve serbest girişimi deslekleyen liberal demokrasiye borçludur. Ayrıca
bilim ve teknolojideki gelişmeler tarım, enerji, ulaşım ile endüstri ilişkilerindeki
kökten değişimlerle birlikte de incelenmelidir.
Marshall Yardımı aslında savaşın hemen sonrasında ortaya çıkan büyüme
düşüşe geçince, Avrupa ticareti ile sanayisine nakil pompalayan bir girişimdi.
Fakat bir pompa gibi dizayn edilmemişti. Bir başka mecaz kullanılacak olursa,
o, OECD ekonomilerine yeniden canlanabilmeleri için gerekli gücü sağlayan
bir kan nakliydi. Amerikan firmalarının en büyüklerinden birkaçı erken bir
dönemde Batı Avrupa'da yatırım yapmıştı. Dupont. General Motors ve daha
sonra IBM Atlantik aşırı rekabetin orıaya çıkmasına yardım etti. Zamanla Avrupa'nın
çokuluslu firmalarının çoğu (Royal Dutch Shell, BP, EMI, Unilever)
bu iltifata karşılık verebilecek duruma geldi.
Çağdaş ekonomi kuramıyla pratiği büyük oranda Avrupa-Amerika ilişkisinin
bir ürünüdür. Makro ekonomideki Keynesçi devrim, hükümet müdahalesinin
para arzını, faiz oranlarını, tedavüldeki para miktarını ve vergi düzenlemeleriyle
iş ortamının desteklenmesinde, lam istihdamın sürdlırülmesiyle
yinelenen bunalımların yönetilmesinde yaşamsal bir önemi olduğunu saptamış
durumdaydı. Bir süre sonra, Milton Friedman'dan gelen esinle Keynes'e
karsı monetarist bir tepki ortaya çıktı. Ban Avrupa, Ingiliz-Atnerikan himayesi
altında toplanan Keynes'in İngiliz delegasyonunun liderliğini yaptığı Bretlon
Woods Konferansı'nda, Temmuz 1944'ıe, ortaya çıkan uluslararası para sistemine
en başında kaıılmışlı. Birleşmiş Milletlerin yönetimi altında olan Uluslararası
Para Fonu (IMF) ile Dünya Bankası gibi sistemin sonucu olan kurumlarda
hayli güçlü Avrupa katkısı vardı ve bu kurumlar bir yere kadar tümüyle
Avrupalı kurumlarla rekabet içindeydiler. Amerika'da olduğu gibi, Avrupa'da
da başarılı bir pazar ekonomisinin eikili şekilde yönetilmesi için demokratik
politikaların gerekli bir eklenti olduğu anlayışı hiçbir değişiklik olmaksızın
benimsenmişti.
Bilim ve teknoloji devlet ve uluslararası fonlarla desteklenen bir döneme
girmişti. Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi, (1953) ile Avrupa Uzay Araştırma
Kurumu, 1964 en büyük projeler arasındaydı. Uçak üretimi gibi işlere
ulusal bütçeler artık yeterli gelmiyordu. Çağdaş tarım teknikleri Batı Avrupa'nın
büyük bölümüne 1950'lerde girmişti, ingiliz çiftçilerinin 1945 yılında
traktör kullanıyor olmaları bir istisnaydı; 1960'a gelindiğinde Kıtanın küçük
çiftçileri de bu aracı kullanıyordu. Makineleşme, suni gübrelerle yoğun yöntemlerin
kullanılışı geldi daha sonra. Britanya ile Almanya yiyecek maddesi iıhalatçılan
olarak kaldılar, ancak Danimarka. Fransa ve İtalya büyük ihracatçı
ülkeler oldu. 1960 larla birlikte Batı Avrupa devasa miktarlara ulaşan artı
ürünler dolayısıyla sıkıntı yaşamaya başladı; dillere düşmüş "tereyağı dağları",