Norman Davies - Avrupa Tarihi

"Orta Avrupa" versiyonu ortaya atmışlardır. Ama bu da, yine bir başka oluşum,
bir başka gerçek "ruh âlemi"dir 47
"Avrupa'nın kalbi", hem coğrafi hem de duygusal çağrışımlara sahip çekici
bir düşüncedir. Ama bir o kadar da bulunmaz Hint kumaşıdır. Bir yazar,
onu Belçika'ya, öteki Polonya'ya, bir üçüncüsü Bohemya'ya, dördüncüsü Macaristan'a
ve bir beşincisi Alman edebiyat âlemine yerleştirir. 43 Ama o her nerede
idiyse, İngiltere Başbakanı, 199Vde, kendisinin de orada olmaya çalıştığını
açıklamıştır. Kalbin ölü noktada bulunduğunu düşünenler için "Avrupa'nın
Kalbi", Sı. Clement köyünde, Avrupa Topluluğu'nun ölü noktasında veya coğrafi
Avrupa'nın ölü noktası olan Varşova varoşlarında ya da Utvanya'nın derinliklerindedir.
Avrupa'nın iç savaşların en uzunuyla bölündüğü yetmiş beş yılı boyunca,
Avrupa birliği kavramı, kültür ve tarih ufku en geniş halklarca canlı tutulabilmiştir.
Özellikle soğuk savaşın kırk yılı boyunca, yalnız inatçı milliyetçiliğe
karşı değil, aynı zamanda sadece zengin Batı'ya dayalı bir Avrupa dar görüşlülüğüne
direnmek için de en büyük entelektüel desteği almıştır. Neyse ki uygun
yapı ve konumda birkaç kişi vardır ve açıklanır açıklanmaz kehanet yankısı
uyandıracak vasiyetlerini yazılı olarak bırakmışlardır.
Bu tür insanlardan biri, İngiltere'deki Doğu Avrupa araştırmalarının öncüsü
R. W. Seton-Watson'un (1879-1951) büyük oğlu Hugh-Seton Watson'dur
(1916-1984). Daha Thomas Masaryk'in dizlerinde oynayan bir çocukken
Fransızca, Almanca, italyanca kadar rahat bir şekilde, Sırpça-Hırvatça,
Macarca ve Romence konuşmaktadır. Slav ve Doğu Avrupa Araştırmaları Okulu'nda
Rusya Tarihi profesörlüğü yaptığı Londra'da doğmuş; kendini genellikle
bir İskoç olarak tanımlamıştır. Yaşadığı dönemin geleneksel bilgeliğine, hikmetine
asla teslim olmamıştır. Avrupa kavramıyla ilgili vasiyetini, ölümünden
sonra yayımlanan bir makalede açıklamıştır. Tezi, üç temel noktayı vurgular:
Bir Avrupa idealine olan ihtiyaç, Doğu ve Batı Avrupa uluslarının birbirlerini
tamamlayıcı rolleri ve Avrupa kültürel geleneğinin çoğulculuğu... Bunların
her biri, belli uzunlukta alıntıları hak etmektedir.
Seton-Watson'un ilk oku, Avrupa'nın birliğini, yalnızca NATO'nun güvenlik
veya Avrupa Ekonomik Topluluğu'nun ekonomik çıkarları üzerine inşa
etmek isteyen dar ufuklulara yönelmiştir:
"Pozitif bir ortak amaca olan ihtiyacı; tereyağının fiyatından daha heyecanlı, savunma
anlaşmaları ödeneğinden daha yapıcı bir şeye, bir Avrupa gizemciliğine
olan ihtiyacı yabana atmayalım." 44
İkinci ok, Batı uygarlığı adına Doğu Avrupa'yı dışlamaya kalkanlaradır:
"Avrupa kültür camiası, Almanya ve İtalya'nın ötesinde yaşayan ulusları da kapsar
... onların bugün bir bütünsel Avrupa ekonomik veya siyasi birliğine ait olamayacakları
gerçeğiyle bazı şeyler ortadan kalkmış olmaz... Dünyanın hiçbir yerinde,
Avrupa Ekonomik Topluluğu ile Sovyetler Birliği arasında yer alan
ülkelerdeki Avrupa kültürel topluluğu inancı kadar büyük gerçeklik ve öneme sa-