Norman Davies - Avrupa Tarihi

karanlığa bir atlayıştır." Bethmann'ın bir Kıta savaşının "hesaplanmış riskinden"
çoktan umudu kestiği görülecektir. 115
Temmuz'un üçüncü haftasında, Bethmann oynadığı oyunun kötü hesaplandığını
farkına varmaya başladı. Bulmacanın parçalarının hiçbiri yerine oturmuyordu.
Kaiser'e her şeyin normal olduğu havasını vermek için, Ballık gezisini
uzatmasını önerdi. Önerisi geri çevrilince, istifa edeceğini söylese de, istifası
da reddedildi. Riezler'e göre şansölye kadercilik içine girmişti ve kamuoyunun
savaş istediğinin farkındaydı. "Halkta hareket için büyük, fakat yönsüz
bir güdü" görüyordu. 116 Bunu göz önüne alarak iki pragmatik adım attı. İçişleri
Bakanını, her türlü sosyalistleri, Polonyalıları ve RcicJıs/eitıde ya da "devlet
düşmanı" lisiesindekileri tutuklamasını engelledi; ve sosyal demokrat liderlerle
yapılan gizli bir loplanııda, muhalefete durumun vahameti hakkında bilgi
verdi. Bu iki olay da savaşa olan muhalefetin gücünü kırdı.
Ayın yirmi dokuzunda Rusya Avusturya'nın Belgrad'a saldırmasına kısmi
seferberlikle karşılık verince, Bethmann sonunda genel bir çatışma ihtimalini
ciddi şekilde göz önüne aldı. Geceleyin önceki çizgisinin aksine, Viyana'yı hakemlik
öğütleyen "Dünya Elden Gidiyor" telgraflarıyla bombardımana tuttu.
Hiçbiri bir sonuç getirmedi. Sonuç olarak Almanya Avusturya'nın desteğini garantilemeden
Rusya'yla savaşla karşı karşıya gelmişti. Berlin Viyana'ya yardım
sözü vermişti, fakat Viyana Berlin'e yardım etmeyebilirdi, ittifak tamamen çatlaktı.
Karar anına 30 Temmuzda ulaşıldı. Kaiser St. Petersburg'tan gelen telgraflardan
korktu. Gelen telgraflardan birinin satır başında "bize karşı imha savaşı"
yazıyordu. 117 Berlin'in "kuşatıldığına" emindi. Saat dokuzda Bethmann askeri
lider von Moltke ve von Falkenhayn'la görüştü. "Kaçınılmaz savaş durumu"
ilan etme kararı aldılar. Böylece Avrupa'da Ağustosun ilk günlerinde savaşın
geri sayımı başlatılmış oldu. Bu karar Rusya'nın tam seferberliği ve Belçika
ile Britanya'nın niyetlerinden tamamen habersiz olarak alındı. Bu zamandan
sonra her şey kaçınılmazdı.
5 ve 30 Temmuzdaki iki temel kararının alınmasında, generallerin Bethmann'ın
önerisi dışında hiçbir savaş kararı aldığına dair kanıt yoktur. En son
çare olarak Kaiserin, askerler ve bakanlar üzerinde klasik Prusya Komtnandogevvalt
ya da "emir gücü"ne sahip olduğu doğrudur. Fakat şansölye kendini
hiçbir zaman aleyhine kullanılabilecek bir duruma sokmadı. Savaşa paldır küldür
girmedi, savaşı kışkırtan kararların bir parçasıydı. 118 Olayları dengelemek
adına, müttefik tarihçilerin göz ardı ettiği Rusya'nın da Almanya'yla aynı acelecilikte
seferberlik ilan ettiği söylenebilir.
Dolayısıyla şansölye için İtilaf güçlerini suçlamaktan başka çare yoktu.
Ayın otuzunda saat on birde Rusya'nın genel seferberlik ilan ettiğini öğrendi
ve bu bilgiyi daha önce karanlıkta aldığı kararı haklı çıkartmak için kullandı.
Ayın birinde Bethmann Rusya'ya savaş ilan etti, bu arada Paris'ten Fransız-Rus
ittifakını terk eLmesini istemek gibi mümkün olmayan taleplerde bulundu.
Ballin manzarayı Ka^lerpalais'in bahçe-odasından izlerken, Bethmann memurları
savaş tasarısını tamamlamaları için oraya buraya koşturimaktaydı. "Ekse-