Norman Davies - Avrupa Tarihi

tiyanların savunucusu rolünü vurgulamak sorunda olduğu açıktı. Egemenliğini
sağladığında dünyadaki tek ve bağımsız Ortodoks prens olacaktı.
İvan'm hırsına Roma papasının bilinçsizliği tuhaf biçimde yardımcı oldu.
1453 felaketinden sonra papalık son Bizans İmparatorunun yeğeni Zoe Palaelogos'un
(d 1445) vesayetini kabul etmişti. Mora despotu Thoıııas'm kızı Zoe
Yunanistan'da doğmuştu, ama Roma'da özel öğretmenlerden eğitim görmüştü.
1469'da yirmi dört yaşında, bu muhafızlarından kurtulmaya çalışan zeki bir
kızdı. Venedikli papa 11. Paulus Floransa birliğini canlandırabileceğini ve
Türklere karşı Moskova ittifakını kurabileceğini düşündü. Böylece İU. Ivan'ın
yeni dul kaldığını öğrenince ideal olayı teklif etti. Papa elçileri Moskova'ya geldiler
ve çöpçatanlık yapıldı. Zoe onların peşinden Baltık limanı Reval yoluyla
geldi. Ortodoks inancını tazeledi ve 12 Kasım 1472'de Ivan'la evlendi. Ivan'ın
Bizans prensesiyle evlenmesinin sağladığı prestij sözle ifade edilemez. O zamana
kadar Moskova Hıristiyanlığın en uzak dalının en uzak eyaletiydi. Prensleri
haritada görünmezdi. Ama şimdi sezarların harmanisine bürünüyorlardı. Kendilerine
emperyal harmani yaptırmaları için atılacak tek adım kalmıştı.
DEVLET
Hf>3TK. KOLOMB'LN Kastilya Krallığına döndtigii yıl. Avrupa haritasında Portekiz'den
Astrakan Hanlığına kadar on azotuz egemen devlet vardı. Beş yüz yıl sonra
Andorra ve Monako. Colınar Birliği ve İsviçre Federasyonu gibi bağımsızlıkları de
faclo olmaktan öteye gitmeyen devletler sayılmazsa, bu otuz devletten bağımsız,
egemen varlığını sürdüreni yoktur. If)93'te Avrupa haritasındaki egemen devletlerden
dördü on altıncı yüzyılda, dördü on yedinci, ikisi on sekizinci, yedisi on dokuzuncu
ve en az otuz altısı yirminci yüzyılda kurulmtışiıır. Devletlerin kurutuşu ve y ıkılışı
modern Avrupa'nın önemli olgularından birini oluşturur (Bkz. Kk III. s. 1328).
Avrupa'da devlet-kunıluşu birçok yoniıyle çözümlenmiştir, delen ek sel yaklaşım
anayasal ve uluslararası hukuktur. Amaç imparatorluk, monarşi ve cumhuriyetlerin
hükümetlerini örgütlediği, güvenliğini sağladığı ve tanındığı yasal çerçeveyi tanımlamaktır.
Son zamanlarda uzun dönemli değerlendirmeler, örneğin devletlerin
uzun siireliliği üslı'ıne istatistik hesaplamalar üstünde durulmaya başladı.' Morberr
Klias devlet oluşumunu feodal parçalanma döneminden hükümdarın istikrarlı bir iktidar
kazanmasına kadar olan uygarlaşma surecinin parçası olarak görmektedir. 2
Bazıları daha çok iç yapılarla dış ilişkilerin etkileşimine bakmaktadır. Bu görüşe
göre üç l.tir devlet vardır: Haraç toplayan imparatorluklar, parçalanmış egemenliği
olan sistemler ve ulusal devletler. Bunların iç yaşam güçleri Venedik ve Birleşik
Kyaletler gibi sermaye yoğunlaşması veya Rusya gibi zorun yoğunlaşması veya Britanya.
Kransa ve Prusya gibi ikisinin değişken yoğunlaşmalarına göre beliriyordu.
Para ve şiddet önde gelen itici güçlerdi. Devletlerin uluslararası arenadaki konumu,
Avrupa'da Rönesans'tan beri yaşanan yüz büyük savaştaki sürekli birleşmeye ve