12.02.2018 Views

Norman Davies - Avrupa Tarihi

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

nando ve isabella Ispanyasıyla doğrudan temasın olmadığı doğrudur. Hollanda'yla<br />

Ballık ticareti Livonya'da kalıyordu ve henüz Kuzey Burnu'nu dolaşan<br />

rota açılmamıştı. Yine de Moskova <strong>Avrupa</strong>'nın geri kalanıyla sağlam iletişim<br />

yolları kurmuştu. Kuzeyde "Alman Yolu" Novgorod'dan Reval ve Riga'ya, buradan<br />

da Lübeck denizine gidiyordu. Karada orman yollan Smolensk önlerindeki<br />

batı sınırından Vilnius'a ve Varşova'ya uzanıyordu. 111. İvan posta ve posta<br />

atları sistemi kurdu ve vasiyetinde bu sistemin yaşatılmasını istedi. 57<br />

Güneyde ırmaklar yolcuları hızla Hazar Denizi ve Karadeniz'e ulaşitrtyor, oradan<br />

gemilerle bütün Akdeniz'e geçiliyordu. Osmanlı ilerlemesine karşı Moskova,<br />

eski Bizans dünyasıyla, yani Balkanlardaki Yunanistan'la özellikle Athos ve<br />

Yunanistan yoluyla İtalya'yla temas halindeydi.<br />

Moskova her koşulda kendi keşiflerini yapmaktaydı. 1466-1472'de Tverli<br />

tüccar Afanasii Nikitin (öl. 1472) Iran ve Hindistan'a altı yıllık bir seyahat<br />

yaptı. Bakü yoluyla Hürmüz'e gitti ve Trabzon-Kefe yoluyla döndü. Maceraları<br />

ilk seyahat kitaplarından olan Khozenie za iri moria (Uç Deniz Ötesinde) adıyla<br />

yazıya döküldü. On yıl sonra Saltık ve Kurbskii'nin askeri seferleriyle Urallar<br />

aşıldı ve Irtiş'le Obı'nin kaynaklarına ulaşıldı (Lewis'le Clark'ın Amerika'da<br />

üç yıl sonraki seyahatlerine eşdeğer bir keşif). 149l'de iki Macar kâşif Peçora<br />

kollarını takip ederek Kutup bölgesine girdi ve gümüş, bakır madenleri buldu.<br />

Keşif olan Moskova'ya Ocak 1493'te Avusturyalı kaşif Snups'ın İmparator Maximilian'dan<br />

bir mektup getirip Obi'nin keşfi için izin istemesini açıklamaktadır.<br />

İvan, Habsburglarla bağlantıyı artık uygun görmediğinden Snups reddedildi.<br />

Okyanus Amirali'nin keşif haberleri çeyrek yüzyıl gecikmeyle Yunanlı<br />

Maxim tarafından Moskova'ya ulaştırıldı. Yunanlı Maxim (Mikhail Trivolis, y.<br />

1470-1560) parçaları halen kültürel bir bütün oluşturan ölmüş Bizans dünyasına<br />

aitti. Epirus'ta Arrta'da Osmanlı yönetimi altında doğmuştu; ailesi Venedik<br />

Korfu'suna taşındı. 1493'te Floransa'da Platoncu öğrenim gördü ve Savonarola'ııın<br />

derslerine katıldı. Venedik ve Mirandola'daki çalışmalarından sonra<br />

Yunanca metinlerin çözümünde uzmanlaştı. Savonarola'nın kendi manastırı<br />

St. Marco'da Dominiken tarikatına bağlandı. Sonra keşiş Maximus adıyla, Pan-<br />

Ortodoks ve Greko-Slav ortamda Ortodoks ve Katolik gelenekler arasındaki<br />

bölünmeden etkilenmeyen Athos Dağındaki Vatopesi manastırında, on yıl çevirmenlik<br />

yaptı. Sonra Moskovalı bilim adamları eğitimini görmedikleri için,<br />

Moskova'ya Çarın Yunanca ve Bizans elyazmalarını düzenleme göreviyle davet<br />

edildi. Kısa sürede Moskova Kilisesinin katı dar görüşlülügüyle ters düştü,<br />

böylelikle büyücülükle, casuslukla ve Konsıanıi no polis patriğine bağlılıkla<br />

suçlandı. Ama uzun hapis cezasından sağ çıktı, IV. Ivan'la tanıştı ve onun koruması<br />

altına girdi. "Türünün son örneklerin biri"ydi. 5a<br />

Maxim'in "Küba denilen büyük bir ada"dan söz eden yazıları 1550'lerde<br />

ortaya çıktı. 59 Kolonıb'un Karayiplere çıktığı konusunda bilgisi olduğundan<br />

kuşku yoktur. Fakat kariyerinin kronolojisi önemlidir. Maxim otuz yıl zindan-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!