Norman Davies - Avrupa Tarihi

Goya da tuallerinin başındaydılar. Mozart'ın müzikal çağdaşları Haydn, Cherubini
ve C. P. E. Bach'ıı.
Don Giovanni'nin, yozlaşmış ve ahlaksız bir kıtayı bekleyen yargının mükemmel,
sezgisel bir alegorisi olarak düşünüldüğü elbette söylenebilir. Eğer
böyleyse, Mozart'ın yazışmalarında ya da çalışmalarında böyle bir ima yoktur.
İnsanlar yaklaşmakta olan felaketten haberdar değillerdi, Fransa'da olanları
çok az derecede biliyorlardı. Örneğin, günün en radikal filozoflarından biri
olan Marquis de Condorcet, sadece bir şeyden, monarşinin zaptedilemez olduğundan
emindi. 54 Müziğe eğilimli akıllı bir genç Fransız kadını aynı dönemde
Paris hakkındaki izlenimlerini kaydetmiştir:
Müzikal toplantılar IRochechouart Konağında) çok seçkindi. Haftada bir kez yapılırdı...
fakat resitaller de olurdu. Günün ünlü bir piyanisti olan Mme Monıgeroux
piyano çalardı; Opera'dan İtalyan bir solist tenor bölümleri söylerdi; başka bir
İtalyan olan Mandini bas söylerdi; Mme de Richelieu primadonnaydı; ben kontralto
söylerdim, M. de Duras bariton; korolar başka iyi amatörler tarafından söylenirdi.
Vioıti bize kemanda eşlik ederdi. Bu şekilde en zor finalleri gerçekleştirirdik.
Herhes en büyük özeni gösterirdi ve Viotıi aşırı sertti... Paris'in tüm büyük
evlerinde bulunan rahaı, uyum, iyi tavırlar ve gösterişsizliğin başka bir yerde olacağından
kuşku duyuyorum...
Tüm bu zevklerin arasında, kendi yolumuzda gülerek ve dans ederek uçuruma,
1789 Mayıs ayına sürükleniyorduk. Düşünen insanlar tüm yolsuzlukların
kaldırılması hakkında konuşmaktan memnundu, Fransa yeniden doğmak üzere
diyorlardı. "Devrim" sözcüğü asla dile getirilmedi,-' 5