Norman Davies - Avrupa Tarihi
12.02.2018 • Views
Share Embed Flag

Norman Davies - Avrupa Tarihi

ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
bulusma

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

Dynanw Dünyanın Güç Merkezi, J8/3-79H 849<br />

sında tartışılmaya haşladığında, pek çok insan Roma Katolik Kilisesinin, lüııı hoşgörıiye.<br />

tiım rasyonel düşünceye, her tür evliliğin sona ermesine, her lür ulusal self determinasyona<br />

ve her ıılr toplumsal yardımseverliğe amansız, hır hiçimde karşı çıktığına<br />

ikna olmuştu.<br />

Siyasal cephede o doneme bakıldığında Vatikan'ın avukatlarının tüm sosyalistleri,<br />

komünistleri, gizli cemiyetleri, bağımsız Kitabı Mukaddes okuyucularını ve liberal<br />

din adamlarını aynı cehennem halkasına yığması sıradışıdır. Ancak bu o dönemin<br />

bir işaretiydi. <strong>Avrupa</strong>'nın diğer yerlerindeki oldukça entelektüel muhafazakarlar<br />

da aynı şekilde düşünüyorlardı. Dönemin en büyük beyni olduğu iddia edilebilecek<br />

olan Kyador Dosleyevskl, M ad ele I8'i sonuna dek takdir etmiş olabilir. Ancak özellikle<br />

Rus bakış açısına bağlı olarak "ve mm Roma Katolikleri" diye eklemek istemiş<br />

olabilir. 2<br />

Liberalizm, iki koşut çizgide gelişti: Siyasal ve iktisadi. Siyasal liberalizm, rızaya<br />

dayalı yönetim şeklindeki temel kavrama odaklanıyordu. Bu akım adını<br />

1812'de İspanyol monarşisinin keyfi yetkilerine karşı kendi anayasalarını hazırlayan<br />

İspanyol liberales grubundan alıyordu; ancak kökleri çok daha geride,<br />

aydınlanma ve ötesinin siyasal kuramlarındaydı. Aslında erken tarihinin çoğu,<br />

bölümü sınırlı yönetimin ortaya çıkışından ayırt edilemez haldeydi. Liberalizmin<br />

ilk kalıcı başarısı Amerikan Devrimi olarak görülebilirse de, İngiliz parla -<br />

mentoculuğu ve ilk olarak da Fransız Devriminin anayasal aşamasında oldukça<br />

etkisi olmuştu. En ayrıntılı haliyle cumhuriyetçiliği kucaklıyordu; ancak<br />

çoğu liberal, popüler, sınırlı ve insaflı bir monarşiyi, istikran destekleyen bir<br />

elken olarak hoş karşılıyordu. Liberalizm taraftarları, her şeyin üzerinde hukukun<br />

üstünlüğü, bireysel özgürlük, anayasal usuller, dini hoşgörü ve insanın<br />

evrensel haklarını vurgu!uyorlardı. Nerede olursa olsun, Tacın, Kilisenin veya<br />

aristokrasinin kendinden menkul ayrıcalıklarına karşı çıkıyorlardı. On dokuzuncu<br />

yüzyıl liberalleri, aynı zamanda sağlam vatandaşlığın ve sorumluluk sahibi<br />

akıl yürütmenin temel kaynağı olarak gördükleri mülkiyete büyük ağırlık<br />

verdiler. Sonuç olarak, mutlakıyetin kanatlarını kısaltmakla ve modern demokrasinin<br />

temelini atmakta baş rolü oynarken, evrensel oy hakkı veya eşitlikçilik<br />

için radikal şemaları öngörmeye hazır değillerdi.<br />

İktisadi liberalizm, serbest ticaret kavramına ve bununla ilgili olarak, yönetimlerin<br />

koruyucu tarifelerle iktisadi yaşamı düzenlemesine karşı çıkan laissez-jaire<br />

doktrinine odaklanmıştı. Bu görüş, varlıklı insanın, gereksiz sınırlamalar<br />

olmaksızın licari ve endüstriyel etkinliklerle uğraşma hakkını vurguluyordu.<br />

Enerjisi, bir yandan hem ülke içi hem de ülkeler arasında hüküm süren<br />

iktisadi engelleri kaldırmaya, bir yandan da eski esnaf loncasından yeni<br />

sendikalara dek tüm kolektivist örgütlenme çeşitlerine karşı savaşmaya yönel-<br />

Lilmişti.<br />

İngiltere'nin erken gelişmesi göz önüne alındığında, liberalizmin en inandırıcı<br />

açıklamalarının İngiliz yazınında bulunması şaşırtıcı değildir. İktisatta,

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!