Norman Davies - Avrupa Tarihi

PLOVUM
PLOYIM. yani ağır. demirden, üç parçalı pulluk kendinden öncekilerden, basil, ahşap
a/ain/m'dan. urmık-sabaııdan çok daha fazla geliştirilmiş bir araçlı. Dikey oı
kesicisi. yatay bıçaklan, eğik düzeltme tablası ve genellikle tekerlekleri olan ptovum
en sert loprakları bile altüst edebiliyordu. Fakat kadını dünyada ender olarak mevcut
olan çekici güce ihtiyaç gösteriyordu. I'lınius tarafından Po ovasında ilk kez gönılüşiivle
en birinci, on ikinci yüzyıllarda kuzey Avrupa'ya yayılışı arasında bin yıl
geçmişi ir. Bu zaman içinde ana sorun aracın nasıl çekileceğiydi. Orlaçağın başlarında
kural bir çil'ı öküzdü. Toprak öküz.derisi veya takımıyla, yani birtakım öküzle sürülebilecek
yüzey miktarıyla ölçülüyordu Ama öküzler aşırı yavaştı ve sekiz öküzden
oluşan lam bir öküz takımını satın almak da. beslemek de pahalıydı. Alların
ancak hızlı, fakat daha küçük ve güçsüz cinsleri yetişi iriliyordu.
Demir pulluğun kullanıma girebilmesi için beş gelişimin yaşanması gerekli.
Önce çiftlik atları yetiştirildi, karoleııj hücum allarının bir tilrü. İkinci olarak 800 yılından
onee adı geçmeyen, hayvanın sakatlanmadan en fazla yükü çekebilmesine
olanak sağlayan boyunduruk geldi, t'çüncüsü 900 yılında benimsenen naldı. Dördüncüsü
çil'llik allarının ahır yiyeceği yulafın ekilmesi. Kn önemlisi nadasla üç ürün
usulünün başlatılmağıydı. İki tarladan üç tarlaya geçiş hasadı büyük oranda artırdı,
köylü ailesinin verimliliğini ytizde elli çoğalttı. Dört tahıl türünün de ekilmesine olanak
sağladı ve köylünün emeğini bahar ve sonbahar tohum atma mevsimlerine eşit
biçimde bölüştürmesine yaradı. Ama bu uygulama saban kapasitesinde ciddi bir artış
gerektiriyordu (Bkz. Tablo 29).
On ikinci yüzyıla gelindiğinde kuzey tarım devriminin bültin öğeleri Fransa'dan
Polonya'ya kadar yerleşmişi i. Tarihçiler konuyu bazı basil denklemlerle kurallaştırmışlardır.
örneğin Ylelizen Lırmık-saban + çapraz-sürmc = metre kare veya
\larc Bloch'ıın ünlü ilç iarla tarımı + tekerlek = şerit halinde tarlalar = açık
iarla = ortaklaşa tarım denklemlerini kurarlar. Kakat şimdi genel gelişim üstünde
uzlaşma vardır. Çapraz siirme gerektiren kare biçimli yüksek tarlalar genellikle lerk
edilirken, uzun şeritlerden oluşan tarlalar genellikle önce vadi labanlarındaki sert
topraklı, fakat verimli yerlerde görülmüştür. Avrupa manzarası bütünüyle değişmiştir.
Tarlalar benzer çalı sınırlarla çevrilmiştir. Saban sürmekten artan zaman tarlaları
genişletmek için kullanılmışıır. Ormanlar açılmış, bataklıklar kurutulmuş, denizden
setlerle ayrılan tarlalar yapılmıştır. Büyük köyler vadilerde toplanmış ve
şeritlerin işlenmesi yem komiinal uygulamalarla yürütülmüştür, köy kurulu ve malikâne
ekonomisi devreye girmişıir. Avrupalılar, biitün bunlardan. "Sanayi Devrini
i "n in şafağına kadar görece daha büyük bir nüfusu beslemeye yetecek ve daha
besleyici yiyecek elde etme olanağına kavuşmuşlardır. 1
İki yıl sonra Kontes Aleida Schie Irmağı üstünde Ren deltasının gelgit sularıyla
karıştığı noktada bir set ve savak inşa edilmesini emretmiştir. Amacı komşu
Delft kentinin küçük ırmak limanı Delftshavn arasındaki kanal sularını düzen
alıma almaktı. İrmak çığırının iki kilometre yukarısındaki Rotte üstünde kurulacak
başka bir bentle de inşaat il iş kil end irildi. Üç yıl sonra, 11 Ağustos
1270'te, genç kont V. Floris, Rotterdam kentine ayrıcalıklar tanıdı. 44 Aynı sıra-