12.02.2018 Views

Norman Davies - Avrupa Tarihi

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

artık Hıristiyanlığın öteki kesimleriyle tam ticari ve entelektüel ilişkiler geliştirmekteydiler.<br />

İspanya Yahudileri, Müslüman yöneticilerin hoşgörüsüyle yarımadada<br />

tutunmuşlardı ve bütün bölgeye dağılıp yönetim, tıp, eğitim, ticaret ve<br />

maliyede önemli roller oynamaya başlamışlardı. Birçok alanda önemli kişiler<br />

yetiştirmişlerdi. Mısır'a göç etmiş olan Filozof Kurtubah Maimoııides [İbn<br />

Mey m un] (1135-1204) uzun zaman Şaşırmışların Kılavuzu adlı eseriyle anımsanmıştı.<br />

Gaddar Pedro'nun baş vergi toplayıcısı olan Samuel Halevi (öl. 1361)<br />

güzel sanatların koruyucusuydu. Dönme Pablo de Santa-Marıa (Solomon Halevi,<br />

öl. 1350) diplomatlık, Burgos piskoposluğu yaptı ve ünlü bir anıisemiı oldu.<br />

Daha önce dinler arasında çatışmalar çoktu. Sonra, özellikle 1348-1351 ile<br />

1391de çirkin pogromlar düzenlendi. On beşinci yüzyılda geniş bir convcrsos<br />

yani Yeni Hıristiyanlar kastı (Lunalar, Guzmaniar, Mendozalar, Enriquezler)<br />

Kilise ve Devletin yüksek mevkilerini doldurdular. Bu sembiyozu Akdeniz Romaneski,<br />

Katolik Gotiği ve oryantal süslemelerin mükemmel bir karışımı olan<br />

İspanya mimarisi kadar iyi anlatan bir şey bulunamaz 8 (KABALA].<br />

Katolik dünyasının ortasındaki siyaset imparatorluk, Papalık ve Fransa<br />

krallığı arasındaki rekabet çevresinde dönüyordu. On dördüncü yüzyıl boyunca<br />

üç taraftan her biri o kadar büyük yerel gerilimler yaşadı ki hiçbiri uluslararası<br />

başarı elde edemedi. 1256-1273 kesintisinden sonra imparatorlar Almanya'nın<br />

öldürücü işleriyle öylesine meşguldüler ki, İtalya'yı terk ettiler. İtalya<br />

olaylarının altında kalan Papalık mezhepçiliğe düşmeden önce yaklaşık yetmiş<br />

yıl süreyle Fransa'ya sığındı. Fransa krallığı ingiltere'ye karşı olan Yüzyıl Savaşlarında<br />

çok yıpranmıştı ve on beşinci yüzyıl ortalarına kadar kendine gelemedi.<br />

1410'a gelindiğinde üç imparator, üç papa ve iki Fransa kralı vardı, Katolik<br />

Hıristiyanlığın önderleri umutsuz durumdaydılar. Merkezdeki kaosun<br />

büyüklüğü yeni güçlü devletlerin kurulması için fırsat yarattı. Aragon dışında<br />

yeni devletler İsviçre, Butgonya ve Polonya-Litvanya'ydı.<br />

Kutsal Roma İmparatorluğu Hohenstaufenlerin düşüşüyle kalıcı biçimde<br />

zayıflamıştı. Conradin'in Napoli'de idam edilmesiyle başlayan imparatorlar kesintisi<br />

onyıîlarca süren bir kaos yarattı (Bkz. s. 382). Daha kötüsü, imparatorluk<br />

iktidannın yeniden kurulabileceğine dair beklentinin olmamasıydı. Hohensıaufenler<br />

İtalya hırslarına fazla değer vererek ardıllarını Almanya'da<br />

sürekli bir itaat konumuna düşürmüşlerdi, imparatorluk kasaları boş ve toprakları<br />

parçalanmış olduğundan artık başka türlüsü olamazdı. Sonuç olarak Alman<br />

prensler ayrıcalıklarını sürdürdüler ve imparatorluğun seçimlere bağlı yapısı<br />

kemikleşti. 1338'de Seçici Meclis imparator seçimi konusunda bir papalık<br />

talebini reddetti ve 1356 tarihli Altın Ferman imparator seçimi mekanizmasını<br />

bir süre için belirledi. Bundan sonra Frankfurt-am-Maın bütün imparatorluk<br />

seçimlerinin mekânı olacaktı. Yedi aday elektör arasında en çok oyu alan belirleyici<br />

olacaktı. Yedi elektör Mainz, Köln ve Trier piskoposları, Bohemya, Rhine<br />

Palatinate, Saksonya ve Brandenburg dükleriydi.* Altın Fermanı düzenleyen<br />

* Düzenleme 1 Dİ Ve kadar bozulmadan geldi, bu tarihle Palaünate'ın yerim Bavyera aldı.<br />

1648'de Palatinate. Bavyera ile birlikle yeniden listeye girdi ve 1708'de Hannover dokuzuncu<br />

elektörlüge yükseltildi. Napoleorı'un geniş eklemeleri hiçbir zaman yürürlüğe girmedi

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!