Abraham Moles - Belirsizin Bilimleri

1 0 2 Belirsizin Bilimleri
Burada yeni bir kavram daha tasarlayabiliriz; gizli laboratuvar
kavramı. Bu kavram, kurgu-bilim yazarlarının fantazilerinden
çıkmamıştır; deli biyolog veya Mandrake'in dünyaya egemen
oluşu gibi düşüncelerin dışındaki başka fikirlere dayanan
bu gizli laboratuvar kavramı, ticari pazarlar tarafından güçlü
bir şekilde teşvik görebilecektir. Bugün, bunun özellikle biyoloji
ve tıpta bazı örnekleri mevcuttur. Ayrıca bu hayalet kurumlar,
insanın yaratıcı tutku veya sürrealist irade gibi tıpkı hümanizm
kadar çok temel dürtüleri tarafından motive edilmekte veya edilebilir
niteliktedir. Ama, bilim de zaten böyle doğmuştur.
Bu durumda, kötülük, hakikatin belirli alanlarda araştırılmasında,
belki de daha açıkçası bu hakikatin sonuçlarının
büyük olduğu alanlarda araştırılmasmdadır. Kuşkusuz, araştırma
büyük yatırımlar, büyük donatımlar ve büyük olanaklar
gerektirmektedir ve tüm bunlar, hem mali birimlerin bilgisayarlarından
ve hem de uluslararası gözlem uydularından fark
edilmektedir. Ama öyle görünüyor ki, insan zihninin, sosyal
kontrolün boşluklarında sürekli yer bulma kapasitesi, bir kaç
yüzyıl önce büyük engizisyoncular denilen insanlara benzetebileceğimiz,
hakikatin denetçilerini yanıltmak/oy unlarını bozmak
açısından hiç akla gelmedik kaynaklara sahiptir (bu da
kendiliğinde bir buluştur).
24. Sonuç: Bilinemez Pratiğe Dair
Bu bölümdeki düşünceleri şu şekilde özetleyebiliriz:
1) Bilimsel yöntemin, dünyanın rasyonelleştirilmesine erişme
gücü, tartışmasız ve açık seçik olarak saptanmıştır. Bilimsel
yöntem, diğer şeylerin yanı sıra, "sahte bilim ler" ve "sahte bilg
ile rin elenmesini sağlamaktadır. Ancak, pratik uygulamalarda
bilim sel yöntemin de sınırları vardır.
2) Düşünce alanlarının çoğu veya bir "dünya sistemi"nin
oluşturulması, bilimsel bilginin dışında kalmaktadır ve bu
alanlar, zorunlu olarak, illüzyon ve düşün tek alanı değildirler.
3) Bilim imparatorluğu mikrofizikte sağlam bir determinizmin
yokluğuna bağlı ilkesel yasaklamalar tarafından sınır-