06.08.2016 Views

Abraham Moles - Belirsizin Bilimleri

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

2 5 8 <strong>Belirsizin</strong> <strong>Bilimleri</strong><br />

karısına göre, yani, bizim örneğimizde olduğu gibi, oluşturulmı<br />

sınıflar veya "kutular"dan her birinin içerik hacmine göre sm<br />

landırılır. Güçlü teorik nedenlerden [Poisson yasası veya mir<br />

mum bilişsel çabayla optimum kodlama ilkesi (Mandelbrot) gil<br />

dolayı, bu istatistik, hemen her zaman, tanımlanmış sabit bir biı<br />

me gönderir. Sıra (mertebe: Rang) en sık olandan en seyrek olaı<br />

göre, yani frekans tarafından tanımlandığı için, temsili noktala<br />

zorunlu olarak, azalan bir düzende dizilirler. Ancak ilginç ola]<br />

bir husus da şudur; noktaların birbiri altında gelişigüzel serpil<br />

diği bir bulut değil, bir eğri vardır ve bu eğri kolayca çizilebilil<br />

bütüne ve örnekleme yeni öğeler eklendiğinde kendi kendin<br />

paralel bir şekilde yer değiştirerek aynı kalır; nihayet logaritmil<br />

koordinatlarda ortaya çıkarılması kolay, nispeten basit bir yasa<br />

ya uyar: log /= C-nlogr (burada fr= sabit veya daha genelde frm<br />

sabit, n= logaritmik koordinatlardaki doğrunun eğimi).<br />

Zipf eğrisinin sezgisel bir tipolojisi mevcuttur (<strong>Moles</strong><br />

Mandelbrot) ve çeşitli uzmanlar n değeri ve varyasyonlarını]<br />

nedenleri konusunda birtakım çalışmalar yapmışlardır; anca]<br />

bu değer, basit bir metodoloji çerçevesinde ele alınmaya pel<br />

uygun değildir. Buna karşılık, kategori mertebelerinin varo<br />

luşu, sınıflandırmayı iyileştirme tarzlarının basit bir gösterge<br />

sine tekabül eder. En çok sayıda öğeyi kapsayan itemler, en a:<br />

"anlamlı" ancak, en istikrarlı olanlardır.<br />

Usta bir tasnifçi çoğu kez aşağıdaki tipolojiyi kabul eder:<br />

1) İlk kısım, hareket bölgesi, daha önceden bilinen ve dene<br />

ğin belirtmeyi unuttuğu sıradanlıklara (Banalites) tekabül edeı<br />

çağrışım eğrisinin biçimi, öğelerin olağanlıklarından bozulur.<br />

2) Doğrusal kısım yavaş yavaş salt stereotipten (çağrı<br />

şan sözcükler) belirli bir zihinsel düzenliliğe geçer; aslında bı<br />

düzenlilik, deney tarafından oluşturulmuştur, başlangıçta a pri<br />

ori olarak apaçık değildir.<br />

3) Sınırsız olarak yayılan ve frekansı l'e eşit olan öğele<br />

(tesadüfi ortaya çıkışlar, frekanslar), bireysel dalgalanmaları]<br />

sonucudur; bunlar çağrışım istatistiğinden bir başka kıstası<br />

göre yeniden incelenmelidir.<br />

• Uygun bölümleme: Tasnifi iyileştirmek için en dolu sı<br />

ları tanımlamaya yarayan itemler yeniden parçalarına ayrılı

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!