Abraham Moles - Belirsizin Bilimleri

Belirsizin Bilimlerinde Hata ve Yaratma 2 8 9
çıkarımsal gücünde bu epistemoloji Golem'ine emanet edeceklerdir.
Burada yeni bir entelektüel peyzaj vardır; kavramların
belirsizliğinden kaynaklanan hatanın biçimlerinin, dünyanın
sürekliliğinde kök salmış, oluşmuş biçimler yanında yer aldığı
bir peyzaj vardır; elbette, bunlar birbirleri ile uyuşmazlar;
hatanın biçimleri, bilginin sisinde hüküm süren hayaletlerdir,
ancak zihin, onları saflaştırmak ve onların çekiminden, kapsayabilecekleri
tüm yaratıcı gücü (belki) alıp atmaksızm onları
eritmek gereğini daha az hissettiği ölçüde, bu biçimler zihnin
motorları olacaktır.
Örneğin, yukarıda "genel hakikat" olarak adlandırdığımız
ve -burada Epistemolojinin Büyük Engizisyoncusu gibi alm m ışevrensel
mantık düzeyinde geçici olan hakikati kabul etmek,
işlemsel bir değer bulan (veya yeniden bulan) zihnin oradan
oraya dolaşması demektir. Bu arada, epistemolojik evrenselliğin
kaygısını asla duymamış olan, ama bilinç alanımıza sunulan
imajın açıklığına önem veren oryantal düşünce tarzına yeni bir
dikkat sarfetmeli miyiz? Bu noktada, mekanik temsilin geçerli
olmadığı alanlarda serüven arayan katı/sert türden bazı fizikçilerin
bize kavramların dansından söz ederken (Wu-Li Dance of
Concepts) sağladıkları ve yücelttikleri gibi, Bouddha ile Bourbaki
arasında bir yakınlaştırma olanağı görebilir miyiz?
Kuşkusuz, doğru düşünce mekanizması yoktur; ancak bilgisayarın,
hatalı düşünmeyi önlemeye aday olarak çıktığı da
muhakkaktır; çünkü sayısız kavşakları olan patikaları yorulma
bilmeksizin süpüren karmaşık bir genellik'e yönelik olarak,
çıkarımsal sağlamlık düzeyinde gerektiği gibi programlanmıştır.
Eğer bu konuda bir tartışma olacaksa, bu tartışma ister
istemez, "düşünmek" dediğimiz şey üzerinde olacaktır.
Rastlantının parçalarını zorunluluğa, yani biçimin, insan
zihninin sürekliliğine bağlı olan algılanabilirlik gücünden kaynaklanan
türde bir zorunluluğa dönüştürmek ve bunun için,
sürekli olarak, bilinmeyen (fakat aslında bilinen) biçimler şırınga
etmek ve bir zincir boyunca nedenselliği yayma (Thom) ya
da bir tür analitik uzatma/sürdürme işlemi uygulamak, yaratıcı
alanda yeni bir durum oluşturmak demektir.