Abraham Moles - Belirsizin Bilimleri

Mikro-Psikoloji 3 0 3
mesafesi olan m ; ergonomlann çalışmalarına göre, bu mesafe,
kendisine tekabül eden m mesafesinin iki katı daha fazla
çaba gerektirir; 3. Çıkış merdiveninin mesafesi olan m'; aynı
ergonomik çalışmalara göre bu mesafe, kendine tekabül eden
düz mesafenin 5 katı fazla çaba gerektirir. Kısacası, yayanın
yolu üstten geçişine kıyasla yeraltından geçmesi halinde,
yüzeydeki mesafeyi 8 katma çıkarmak gerekir, yaya, bilincinin
altında, ancak üst sınırında olan bu mesafeyi, yüzey
mesafesi ile karşılaştırır; çoğu zaman, bilinçaltı bir hesapla,
alt geçitten geçmenin "zahmete değmeyeceğini" düşünerek,
arabaların yarattığı tehlikeyi, hatta şoförlerin sinirlenmesini
göze almayı tercih eder; kendine sunulan uygun seçeneği
reddeder. Kuşkusuz bu akıl yürütmenin nesnel bulgularından
biri yürüyen merdivenler yapma gereğidir; ama bu durumda
da, yürüyen merdivenlerin çalışmamasına ilişkin (frustrasyon
rizikosu pahası) bir çözümleme gerekecektir ve bu da
aynı yöntemlerle işlenecektir; öyküyü açık seçik ifade etmek,
bir mikro-senaryo içinde bunun öğelerini ayrıntılandırma,
bir ikilemin olabilir iki seçeneğine ilişkin "genelleştirilmiş
pahalar"ı hesaplamak, daha olası bir davranışı öngörmek vb.
Burada, okuyucunun hayal etmesi kolay diğer mümkün mikro-senaryoları
bir yana bırakıyoruz; fakat görünüşte anekdotik
olan öykümüz, bu tür mikro-senaryolara dikkatimizi çekmektedir;
örnekler, mağazaların bodrum katlarının düzenlenmesi
ve buralara insanların gelip gitme durumu, mağazalar kapalı
olduğunda akşam saat 11.00'de dışarda olan yalnız kadınların
endişesi, yürüyen merdivenler yönetmelikler gereği durdurulduğunda
hissedilen yorgunluk vb.
4. Mikro-Senaryo: Bir Durumun Cereyan
Edişinin Uygun ve Bilimsel Temsili
Böylece, psikolog, bilimsel olmak isteyen bir düşüncenin hizmetinde
olarak önce bir yazarın, edimde bulunan öznenin -ve
genellikle, başlangıç olarak kendisinin- iç durumlarını doğru
sözcüklerle ifade etme ve gözleme yeteneğinden yararlanma
yoluna gider. Mikro-psikoloji öğreniminde sık işitilen ifadeler­