Abraham Moles - Belirsizin Bilimleri

3 2 8 Belirsizin Bilimleri
mız çağın, atomizmm tıpkı doğa bilimlerine olduğu gibi insan
bilimlerine de giriş çağı olup olmadığı sorulabilir. Atomizm,
doğa bilimlerinde, şimdiye dek sadece bazı alanlara nüfuz
etmiştir; farmako-kimyanm moleküler kombinetuvarı, televizyon
sinyalinin çözümlenişi, paket telefon komütasyonu, sözel
olmayan dilin çözümlenişi, edimlerin basit atomlarına kategorisel
indirgenmesi, müzikal sihrin kompakt disk ile iletimi,
bilgisayarda ses ve sözün bileşimi ve gittikçe daha çok sayıda
zihinsel etkinliğin tümünün temelinde yatan enformatiğin bizzat
kendisi, bu her yeri işgal edici atomik indirgemenin özel ve
yerel örnekleridir.
20) Dünyanın zenginliğinin basit öğeler bütününe iradi
bir şekilde indirgenmesi olarak bu dönüştürme işlemi, hem
ayrıntının inceliğini -bunun için çözümlemeyi biraz daha ileri
götürmek yeter-, hem de bütünün biçimini birbiriyle bütünleştirerek
dünyanın üstünde etkide bulunmayı sağlamaktadır.
Buna "Neo-Karteziyanizm" (Yeni Dekartçılık) demeli miyiz?
Bu dönüşüm, yeni bir dil kullanarak yeni bir bakış açısı getirmektedir;
geçici ve daima sorgulanan bir bileşim (sentez) içersinde,
çözümlememizin (analiz) geçerliliğinin kanıtına sahip
oluyoruz. Aslında, modelleştirme teorisi, epistemolojik açıdan,
bileşim yoluyla çözümleme denmeye başlanan şeyin bir örneğidir;
burada öngörüş değerine dayandırdığımız geçici bileşimin
bu öngörüşsel değerinden hareketle çözümlemenin değerinin
ne olduğunu biliyoruz.
21) Fenomenolojik yaklaşım, yapısal yaklaşımla hiçbir mantıksal
zıtlık göstermez. Daha açıkçası, onun bir tamamlayıcısı gibi
görünmektedir; bu yaklaşım, "doğayı açıklamadan önce, algılanmış
şeyi anladığımızı" ifade eden anlamda, sezgisel olarak
"kavranabilir" olmak isteyen kategorilerin ve kıstasların ortaya
çıkışının kaynağında bulunmaktadır. Bu tutum, yapıları oluşturmadan
önce, olguya dikkatli bir gözlemcinin esnekliği ve -söz
gelim i- "sempatisi"yle çözümleme birimlerini ele alan fenomenoloğun
tutumudur. Bu sempati, söz konusu birimlerin, mekanizmanın
parçaları veya davranış atomları (edim birimler), imaj
öğeleri ve, daha sonra yukarıda anılan yapısal aşamaya geçmek
üzere metodik olarak repertuvarı yapılan olgu tanecikleri haline